Laryngoskopia, czyli wziernikowanie krtani, to badanie, które umożliwia bezpośrednie obejrzenie krtani z wykorzystaniem narzędzia zwanego laryngoskopem, bądź za pomocą lusterka krtaniowego. Laryngoskop to instrument zbudowany z zakrzywionej łyżki wyposażonej w źródło światła i uchwytu, we wnętrzu którego znajduje się bateria.
Rodzaje laryngoskopii
Wyróżnić możemy dwie główne odmiany laryngoskopii: laryngoskopię pośrednią i bezpośrednią. Laryngoskopia pośrednia polega na ambulatoryjnym oglądaniu przez laryngologa krtani za pomocą ogrzanego lusterka krtaniowego i jest ona podstawą badania laryngologicznego w gabinecie lekarskim.
Laryngoskopia bezpośrednia, do której zalicza się direktoskopia, to sposób badania narządu mowy, który przeprowadza się najczęściej w warunkach sali operacyjnej przy znieczuleniu ogólnym badanego z wykorzystaniem wspomnianych laryngoskopów.
Direktoskopia - zastosowanie i przebieg

Jedną z odmian laryngoskopii bezpośredniej jest direktoskopia, zwana także mikrolaryngoskopią bezpośrednią. Podczas przeprowadzania badania laryngoskop umieszcza się w jamie ustnej pacjenta i stabilizuje się go w taki sposób, aby możliwe stało się uwidocznienie znajdującej się głębiej krtani.
Następnie laryngoskop mocuje się na specjalnej dźwigni opierającej się o mostek pacjenta, co pozwala utrzymać odpowiednią stabilność całego układu. Za pomocą specjalnego mikroskopu operacyjnego, który lekarz umieszcza przed laryngoskopem, możliwe staje się dokładne obejrzenie krtani badanego. Całą procedurę wykonać można zarówno w znieczuleniu miejscowym, jak i ogólnym.
Charakterystyka badania
Mikrolaryngoskopia bezpośrednia może być - w zależności od wskazań - zarówno procedurą diagnostyczną, jak i leczniczą. Podczas direktoskopii lekarz jest w stanie obejrzeć i ocenić m.in. stan błony śluzowej krtani pacjenta, obecność struktur nieprawidłowych, obecność owrzodzeń czy ruchomość fałdów głosowych chorego.
Direktoskopia umożliwia:
- dokładne obejrzenie górnego, środkowego i dolnego piętra krtani,
- pobranie wycinków podejrzanych struktur i tkanek do badania histopatologicznego,
- użycie mikroskopu operacyjnego do szczegółowego obejrzenia struktur krtani,
- stabilizację laryngoskopu na dźwigni opierającej się o mostek pacjenta.
Nowoczesne technologie
Nowoczesne technologie używane w direktoskopii obejmują specjalistyczne mikroskopy operacyjne o wysokiej rozdzielczości oraz zaawansowane mikronarzędzia chirurgiczne, które umożliwiają przeprowadzanie precyzyjnych zabiegów.
Alternatywą dla direktoskopii może być laryngoskopia fiberoskopowa, czyli badanie przy pomocy elastycznego fiberoskopu, które jest mniej inwazyjne i nie wymaga znieczulenia ogólnego. Jednak nie pozwala ona na tak szczegółowe oględziny i zabiegi chirurgiczne, jakie można przeprowadzić podczas direktoskopii.
Wskazania do mikrolaryngoskopii

Istnieje wiele wskazań do przeprowadzenia mikrolaryngoskopii bezpośredniej, zarówno diagnostycznej, jak i leczniczej. Wśród nich wymienić należy m.in. obecność brodawczaków krtani, polipów, torbieli czy ciał obcych w krtani.
Direktoskopia w znieczuleniu ogólnym może być także konieczna u pacjentów, u których nie udaje się przeprowadzić badania w znieczuleniu miejscowym, a istnieje podejrzenie toczącego się procesu chorobowego w krtani.
Przygotowanie do zabiegu
Pacjenci kwalifikowani są do direktoskopii podczas wcześniej odbytej konsultacji laryngologicznej. Przynajmniej 6 godzin przed zabiegiem pacjentowi nie wolno niczego pić ani spożywać pokarmów. Na czas zabiegu pacjenci, którzy posiadają sztuczne szczęki, powinni je wyjąć.
Po badaniu pacjent pozostaje jeszcze w szpitalu zazwyczaj jedną lub dwie doby.
Powikłania i zalecenia po zabiegu
Poważne powikłania mikrolaryngoskopii bezpośredniej należą do rzadkości.
Do możliwych powikłań zalicza się:
- perforację, czyli przedziurawienie ściany gardła,
- wprowadzenie powietrza do przestrzeni śródpiersiowej, co może wywołać odmę śródpiersia,
- obrzęk krtani wymagający pilnej interwencji,
- czasową zmianę barwy głosu,
- przewlekłą chrypkę,
- uraz dziąseł czy warg,
- skaleczenie błony śluzowej krtani.
Po zabiegu pacjent powinien unikać wysiłku fizycznego oraz dbać o nawilżenie gardła, co może przyspieszyć regenerację tkanek. Zaleca się także unikanie szeptania, które może dodatkowo obciążać fałdy głosowe. Rekonwalescencja zazwyczaj trwa kilka dni.
Pacjenci mogą odczuwać delikatne podrażnienie gardła lub chrypkę, która zazwyczaj ustępuje w ciągu tygodnia. Jeśli pacjent odczuwa jakiekolwiek nietypowe objawy, takie jak nasilający się ból gardła czy trudności w oddychaniu, powinien niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Źródła:
- W. Becker, H.H. Naumann, C. R. Pfalz. Choroby uszu, nosa i gardła. wyd. Bel Corp. Warszawa 1999, "Choroby uszu, nosa i gardła", wyd. Bel Corp., Warszawa, 1999
- Lucian K. Sulica, Peak Woo, "Laryngoscopy, Bronchoscopy, and Esophagoscopy", Cummings Otolaryngology - Head and Neck Surgery, 7th Edition, Rozdział 62, 2021
- Oskar Kleinsasser, "Microlaryngoscopy and Endolaryngeal Microsurgery: Technique and Typical Results", 1991, 978-3-7945-1351-4
- Mark S. Courey, "Advances in office-based diagnosis and treatment in laryngology", Current Opinion in Otolaryngology & Head and Neck Surgery, 22(6), 453-458, 2014