Jak powstaje przepuklina kresy białej?

Przepuklina kresy białej (łac. Hernia linea alba) występuje u 3-5% populacji, jak możemy przeczytać w Chirurgii Wojciecha Noszczyka. Pojawia się ona zwykle między 20. a 50. rokiem życia, a jej wrotami jest otwór znajdujący się między włóknami kresy białej, czyli rozstępie mięśni prostych brzucha.

Przepuklina kresy białej występuje najczęściej u otyłych mężczyzn, jednak może dotyczyć również kobiet i rozwija się u nich przeważnie w czasie ciąży. Przepuklina przeważnie ma postać guzka wielkości orzecha laskowego i polega na uwypuklaniu się tkanki podskórnej, którą najczęściej jest tkanka tłuszczowa.

Przyczyny i mechanizmy powstawania przepukliny kresy białej

Kresa biała łączy mięśnie brzucha z obu stron ciała i przebiega w linii pośrodkowej od wyrostka mieczykowatego do spojenia łonowego i stanowi ona miejsce, które jest bardzo podatne na powstawanie przepuklin. Wrotami przepukliny jest otwór zlokalizowany pomiędzy włóknami kolagenowymi, o średnicy około 1 cm.

Przepuklina kresy białej powstaje często u osób cierpiących z powodu schorzeń takich jak zespół Marfana czy zespół Ehlersa-Danlosa, które cechują się defektami tkanki łącznej, polegającymi na zaburzeniach metabolizmu kolagenu.

Czynniki wpływające na rozwój przepukliny:

• otyłość brzuszna,
• ciężka praca fizyczna,
• ciąża,
• przewlekłe zaparcia,
• przewlekły kaszel,
• nadmierna aktywność fizyczna,
• przerost gruczołu krokowego,
• złe nawyki żywieniowe,
• palenie papierosów.

Jednak predyspozycje genetyczne czy okresy intensywnego wzrostu nie stanowią głównego zagrożenia rozwinięcia się przepukliny kresy białej, która pojawia się zwykle u młodych dorosłych. Narządy w jamie brzusznej ułożone są w określonym porządku i wraz z przytrzymującymi je mięśniami i rozcięgnami stanowią spójną całość.

Ich harmonia może zostać zaburzona w wyniku przewlekłego wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej. Do takiego stanu prowadzi najczęściej otyłość brzuszna, ale również ciężka praca fizyczna czy ciąża. Wzmożone ciśnienie może rozwijać się również podczas kaszlu, a więc w szczególności są narażone osoby chorujące na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, astmę czy inne choroby układu oddechowego przebiegające z kaszlem.

Wzrost ciśnienia w jamie brzusznej powoduje, że włókna kresy białej są narażone na rozciąganie i osłabienie, co może prowadzić do powstania przepukliny. Czynniki takie jak przewlekłe zaparcia, przewlekły kaszel czy nadmierna aktywność fizyczna zwiększają to ryzyko.

Przepuklina kresy białej rozwija się również u mężczyzn cierpiących z powodu przerostu gruczołu krokowego, którzy mają problemy z oddawaniem moczu. Kolejną przyczyną mogą okazać się złe nawyki żywieniowe, które wpływają na jakość, wytrzymałość i budowę tkanki łącznej.

Zła dieta może stać się również przyczyną przewlekłych zaparć, które także przyczyniają się do podwyższonego ciśnienia. Duży wpływ ma również palenie papierosów czy nadmierna aktywność fizyczna, przeprowadzona z nieprawidłowo dobranym, zbyt dużym obciążeniem.

Objawy i diagnoza przepukliny kresy białej

W przeciwieństwie do przepukliny pachwinowej, przepuklina kresy białej nie daje tak oczywistych objawów i z tego powodu może być na początku mylona z chorobą wrzodową. Schorzeniu towarzyszy ból w nadbrzuszu oraz uczucie pociągania w czasie pochylania się do przodu.

Pod skórą brzucha możemy wyczuć guzek, który łatwo daje się odprowadzić i po tej czynności możemy wyczuć otwór w kresie białej. Guzek pojawia się ponownie po odprowadzeniu podczas zmiany pozycji ciała.

Aby rozróżnić przepuklinę kresy białej od choroby wrzodowej, konieczne jest dokładne badanie fizykalne i ewentualne zastosowanie badań obrazowych. Choroba wrzodowa często wiąże się z objawami takimi jak zgaga czy niestrawność, które nie są typowe dla przepukliny.

Diagnostyka przepukliny kresy białej opiera się na badaniu fizykalnym oraz badaniach obrazowych, takich jak ultrasonografia czy tomografia komputerowa, które mogą pomóc w określeniu wielkości i lokalizacji przepukliny.

Prewencja przepukliny kresy białej

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia przepukliny kresy białej, warto unikać czynników ryzyka, takich jak nadmierna masa ciała, palenie papierosów czy niewłaściwa dieta. Regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha mogą również pomóc w prewencji, poprawiając wytrzymałość i elastyczność tkanek.

Metody leczenia operacyjnego:

• zszycie pochewek obu mięśni,
• techniki operacyjne z użyciem siatek chirurgicznych.

Leczenie operacyjne przepukliny kresy białej

Przepuklinę kresy białej leczy się operacyjnie. Zabieg polega na zszyciu pochewek obu mięśni. Poddanie się operacji oznacza z reguły całkowite pozbycie się problemu, a nawroty zdarzają się rzadko i występują u 2-10% pacjentów.

Istnieją różne techniki operacyjne stosowane w leczeniu przepukliny kresy białej, w tym techniki z użyciem siatek chirurgicznych, które zmniejszają ryzyko nawrotu. Wybór odpowiedniej metody zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz specyfiki przepukliny.