Leczenie łuszczycy surowicą kondycjonowaną ACS

Łuszczyca to choroba, która występuje nawet u 3% mieszkańców Europy. Naukowcy twierdzą, że ma podłoże genetyczne lub immunologiczne. Co natomiast jest pewne: zawsze ma postać czerwonych, złuszczających się, wypukłych plam, które mogą pojawiać się na różnych częściach ciała. Są one poprzedzone obecnością wypukłych grudek o różnej wielkości, oddzielonych od reszty skóry i pokrytych suchą łuską.

Najczęstszymi miejscami, w jakich pojawiają się zmiany łuszczycowe, są głowa oraz skóra łokci i kolan. Wyróżnia się łuszczycę młodzieńczą (u pacjentów przed 40. rokiem życia ma zazwyczaj cięższy przebieg) oraz łuszczycę dorosłych. Każda z nich może mieć jedną z czterech postaci: zwykłej, krostkowej, erytrodermicznej i stawowej.

Przyczyny i czynniki ryzyka łuszczycy

Nasilenie wysiewu łuszczycy niejednokrotnie wiąże się ze zwiększonym napięciem, w tym stresem i konfliktami. Wysiew może być sprowokowany także ostrą infekcją (wirusową bądź bakteryjną), mechanicznym podrażnieniem wierzchnich warstw skóry, lekami (przeciwmalarycznymi, antybiotykami czy blokującymi receptory), przewlekłymi infekcjami lub przyjmowaniem sterydów.

Badania pokazują, że czynniki środowiskowe, takie jak dieta, styl życia i ekspozycja na substancje chemiczne, mogą również odgrywać istotną rolę w zaostrzeniach łuszczycy. Chociaż genetyka jest kluczowym elementem, zrozumienie wpływu stylu życia może pomóc w lepszym zarządzaniu objawami choroby.

Pielęgnacja skóry i profilaktyka łuszczycy

Jeśli pacjent ma tendencję do pojawiania się wysiewów, oprócz leczenia (np. surowicą kondycjonowaną ACS) powinien zadbać o właściwą profilaktykę. Należą do niej: właściwa pielęgnacja skóry (natłuszczanie, kąpiele solankowe), prawidłowa dieta (przede wszystkim lekkostrawna).

Unikanie stresu, przeciwdziałanie ostrym infekcjom czy (o ile to możliwe) rezygnacja z przyjmowania leków prowokujących pojawienie się zmian łuszczycowych również są ważnymi elementami profilaktyki.

Dieta i styl życia przy łuszczycy

Warto również wzbogacić dietę o składniki przeciwzapalne, takie jak kwasy tłuszczowe omega-3, które mogą pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego. Regularne ćwiczenia fizyczne oraz techniki relaksacyjne, jak medytacja czy joga, mogą mieć pozytywny wpływ na zmniejszenie stresu i poprawę ogólnego samopoczucia pacjenta z łuszczycą.

Zasady wyboru leczenia łuszczycy

Wybór leczenia powinien opierać się przede wszystkim na metodach o udowodnionej skuteczności i bezpieczeństwie. Surowica kondycjonowana ACS ma w dermatologii charakter raczej uzupełniający/eksperymentalny i powinna być rozważana w kontekście innych, zatwierdzonych sposobów terapii, po rozmowie z lekarzem.

Surowica kondycjonowana ACS – działanie, skuteczność i bezpieczeństwo

Czym jest surowica kondycjonowana ACS? To preparat autologiczny, pobrany bezpośrednio z krwi pacjenta. Dzięki temu jest w pełni biozgodny z danym pacjentem, a więc łatwo przyswajalny przez jego organizm, bez ryzyka wystąpienia reakcji alergicznych.

Terapia z jego użyciem to nowoczesna i wykazująca dużą skuteczność metoda stymulacji i regeneracji skóry, która wykorzystuje naturalne zdolności regeneracji ludzkiego ciała.

Skład i mechanizm działania ACS

 Odpowiednio pobrana surowica zawiera znaczne stężenie białka IL-1Ra (blokera receptora dla interleukiny-1) oraz czynników wzrostu. W procesie przygotowania składniki zostają odpowiednio namnożone, dzięki czemu otrzymuje się 140-krotnie większe stężenie antagonisty receptora IL-1, 4-krotnie większe stężenie cytokin przeciwzapalnych IL-4 oraz 2-krotnie większe stężenie IL-10.

Idąc dalej 190-krotnie wzrasta stężenie czynników wzrostu PDGF, 84-krotnie większe stężenie czynników wzrostu TGF-β1, 8-krotnie większe stężenie czynników wzrostu VEGF i 2-krotnie większe stężenie czynników wzrostu FGF-2.

Podane wartości pochodzą z analiz laboratoryjnych i mogą różnić się w zależności od protokołu przygotowania; nie przekładają się automatycznie na określony efekt kliniczny u każdego pacjenta.

Otrzymane z autologicznej surowicy kondycjonowanej ACS białka przeciwzapalne chronią skórę, zmniejszają wpływ działania promieniowania UV, niwelują działanie nikotyny na organizm oraz chronią ciało przed pojawianiem się przebarwień.

Wykazano również skuteczność ACS w leczeniu łuszczycy, atopowego zapalenia skóry (AZS) i łysienia. Wszystko to dzięki stymulacji komórek macierzystych i fibroblastów do produkcji kolagenu, przyspieszeniu dzielenia, rozwoju i różnicowania się komórek oraz wpływowi na jakość połączeń międzykomórkowych.

Surowica ACS wykazuje pozytywne działanie:

• w zakresie poprawy mikrokrążenia,
• tworzenia nowych naczyń krwionośnych,
• rozpoczynania i przyspieszania regeneracji skóry,
• w odbudowie skóry.

Skuteczność ACS w łuszczycy

Mimo autologicznego charakteru nie można całkowicie wykluczyć działań niepożądanych (np. reakcji w miejscu podania). Co ważne, skuteczność ACS w łuszczycy nie została jednoznacznie potwierdzona w dużych, randomizowanych badaniach klinicznych; dostępne są głównie mniejsze prace i doniesienia wstępne.

Dlatego informacje o bardzo wysokiej skuteczności należy traktować ostrożnie, a decyzję o ewentualnym zastosowaniu podejmować po omówieniu alternatyw i oczekiwanych korzyści oraz ograniczeń tej metody.

Należy jednak podkreślić, że tak szeroki zakres potencjalnych efektów biologicznych ACS w dermatologii nie został potwierdzony w dużych, dobrze zaprojektowanych badaniach klinicznych dotyczących łuszczycy. Obecnie ACS pozostaje metodą o charakterze badawczym i nie zastępuje standardowych, rekomendowanych terapii.

Bezpieczeństwo i działania niepożądane

Możliwe działania niepożądane ACS (podobnie jak przy innych zabiegach iniekcyjnych):

• miejscowe: ból lub tkliwość w miejscu wkłucia, obrzęk, zaczerwienienie, siniaki, krwiak, rzadziej zakażenie lub bliznowacenie,
• ogólne: krótkotrwałe pogorszenie samopoczucia, stan podgorączkowy,
• reakcje indywidualne: brak odpowiedzi na leczenie lub przejściowe nasilenie zmian skórnych,
• uczulenie jest mało prawdopodobne przy materiale autologicznym, ale może dotyczyć substancji pomocniczych lub materiałów użytych w trakcie przygotowania, jeśli są stosowane.

Przeciwskazania do zabiegu

Przed wykonaniem zabiegów iniekcyjnych należy uwzględnić nie tylko bezwzględne przeciwwskazania, lecz także te względne, które mogą czasowo wykluczać z terapii lub wymagać dodatkowej ostrożności. Właściwa ocena tych czynników pozwala zwiększyć bezpieczeństwo procedury i dopasować ją do stanu zdrowia pacjenta.

Przeciwwskazania względne, o których zwykle pamięta się przy zabiegach iniekcyjnych, to m.in.:

• aktywna infekcja skóry w miejscu podania,
• nieuregulowane zaburzenia krzepnięcia,
• zwiększone ryzyko krwawienia.

Standardowe metody leczenia łuszczycy

Aby mieć pełny obraz opcji leczenia łuszczycy, warto znać powszechnie stosowane, zalecane metody o potwierdzonej skuteczności:

• leczenie miejscowe na receptę: glikokortykosteroidy, analogi witaminy D3 (np. kalcypotriol) oraz preparaty złożone; w wybranych lokalizacjach możliwe są inne leki miejscowe dobierane przez lekarza,
• fototerapia: głównie wąskopasmowe UVB (NB-UVB), w niektórych przypadkach PUVA,
• leczenie ogólne: metotreksat, cyklosporyna, acytretyna, doustne leki o działaniu immunomodulującym (np. inhibitor PDE4),
• leki biologiczne: przeciwciała monoklonalne ukierunkowane na TNF-α, IL‑17, IL‑23 lub IL‑12/23, stosowane zwłaszcza w łuszczycy umiarkowanej i ciężkiej oraz w łuszczycy stawowej,
• postępowanie wspomagające: systematyczne emolienty, redukcja masy ciała przy nadwadze, zaprzestanie palenia tytoniu, leczenie chorób współistniejących.

ACS może być rozważany jedynie jako uzupełnienie tych metod, najlepiej w ramach badań klinicznych lub po wyczerpaniu standardowych opcji i przy świadomej zgodzie pacjenta.

Gdzie wykonać leczenie ACS na łuszczycę

Gdzie wykonać leczenie ACS na łuszczycę w Polsce? – to pytanie coraz częściej pojawia się wśród pacjentów poszukujących nowoczesnych, biologicznych metod redukcji stanów zapalnych skóry.

Terapia ACS, choć najlepiej znana z zastosowania w ortopedii, jest dostępna również w wybranych prywatnych klinikach dermatologicznych i gabinetach medycyny regeneracyjnej w większych miastach, takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk czy Poznań.

Zazwyczaj oferują ją placówki specjalizujące się w leczeniu przewlekłych chorób skóry, medycynie ortobiologicznej lub terapii osoczem i komórkami regeneracyjnymi.

W Polsce zabieg wykonują przede wszystkim centra prywatne, dlatego warto szukać miejsc, które posiadają doświadczenie w procedurach autologicznych oraz współpracują z certyfikowanymi laboratoriami przygotowującymi surowicę ACS. Przed zapisaniem się na terapię zaleca się konsultację z dermatologiem, który oceni wskazania, przeciwwskazania oraz realną skuteczność tej metody w danym przypadku.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze ośrodka:

• zapytaj o dowody skuteczności i status metody (standard vs. procedura o charakterze eksperymentalnym),
• omów ryzyko działań niepożądanych, sposób postępowania w razie powikłań oraz plan monitorowania,
• upewnij się co do kwalifikacji personelu i zachowania warunków aseptycznych,
• porównaj ACS z innymi dostępnymi i refundowanymi formami leczenia, które mogą być dla Ciebie odpowiednie,
• poznaj koszt całego cyklu (liczbę sesji, odstępy między nimi) i możliwe scenariusze, jeśli efekt nie będzie zadowalający.

Przebieg zabiegu ACS

Leczenie surowicą kondycjonowaną ACS rozpoczyna się od pobrania krwi od pacjenta za pomocą strzykawek. Dalej następuje inkubacja krwi, dzięki której dochodzi do syntezy białek ochronnych. Odbywa się to w urządzeniu mającym apirogenną, szklaną powierzchnię, powodującą znaczne nasilenie syntezy białek ochronnych.

Po zakończeniu procedury (trwa ona ok. 9 godzin) krew zostaje odwirowana, w wyniku czego pozyskuje się surowicę ACS, którą następnie wstrzykuje się pacjentowi.

W praktyce nie ma jednego, ujednoliconego schematu przygotowania i podawania ACS w dermatologii; sposób podania, liczba sesji i odstępy między nimi mogą różnić się między ośrodkami. Zabieg powinien być wykonywany w warunkach jałowych przez przeszkolony personel, po zebraniu wywiadu (w tym o lekach przeciwkrzepliwych i chorobach współistniejących) oraz uzyskaniu świadomej zgody pacjenta.

Zalecenia po zabiegu

Proces leczenia jest monitorowany przez specjalistów, aby zapewnić jego bezpieczeństwo i skuteczność. Po zabiegu pacjenci są zazwyczaj zachęcani do unikania czynników, które mogą wywołać łuszczycę, oraz do stosowania zaleconej pielęgnacji skóry. W razie utrzymujących się dolegliwości bólowych, nasilonego zaczerwienienia, obrzęku czy gorączki należy skontaktować się z lekarzem.