Leczenie otyłości metodą plikacji żołądka

Otyłość (łac. obesitas) jest stanem, w którym organizmowi dostarcza się nadmiernej ilości energii poprzez pożywienie. Niezużyta energia odkłada się następnie w postaci tkanki tłuszczowej, co powoduje zwiększenie masy ciała i może doprowadzić do nadwagi oraz otyłości. Poszczególne stopnie otyłości rozpoznaje się w oparciu o klasyfikację Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), której podstawę stanowi wskaźnik masy ciała, czyli BMI. Liczy się go ze wzoru masa w kg/wzrost w m².

Skuteczne metody leczenia otyłości

Wybór właściwej metody leczenia otyłości zależy głównie od stopnia rozwoju schorzenia oraz występowania chorób współistniejących.

U większości osób początkowo stosuje się metody zachowawcze, do których należą:

• wprowadzenie odpowiedniej diety,
• stopniowe zwiększanie aktywności fizycznej,
• terapia psychologiczna,
• stosowanie odpowiednich środków farmakologicznych,

Wiele osób często próbuje samodzielnego leczenia poprzez stosowanie różnorodnych diet lub preparatów odchudzających. Zazwyczaj jednak takie kuracje kończą się powrotem do początkowej wagi, a niekiedy również efektami ubocznymi.

Osoby dotknięte problemem otyłości, u których leczenie zachowawcze nie przyniosło oczekiwanych rezultatów, mogą zdecydować się na zabieg chirurgiczny. Bariatria dysponuje wieloma skutecznymi metodami walki z otyłością, a według badań zadowalające rezultaty dotyczą nawet ok. 80% pacjentów.

Plikacja żołądka - nowoczesna metoda chirurgiczna

Jednym z najnowszych zabiegów bariatrycznych jest plikacja żołądka. Procedura ma na celu zmniejszenie rozmiarów żołądka poprzez zagłębienie dna i krzywizny większej do wnętrza narządu za pomocą szwów. U pacjentów po zabiegu następuje redukcja pojemności żołądka o około 60-80%. Zabieg umożliwia ograniczenie ilości spożywanych pokarmów oraz skuteczne zmniejszenie masy ciała.

Wskazaniem do zabiegu plikacji żołądka jest najczęściej otyłość olbrzymia, występująca u chorych z BMI przekraczającym 40. Do zabiegu mogą być również zakwalifikowane osoby ze wskaźnikiem masy ciała pomiędzy 35-40, jeżeli otyłość występuje w połączeniu z innymi poważnymi chorobami.

Operacja może być również przeprowadzona u pacjentów, u których nie udało się osiągnąć ani utrzymać odpowiedniej wagi za pomocą innych metod leczniczych.

Przeciwwskazania do zabiegu

Przeciwwskazania do zabiegu plikacji żołądka mogą obejmować ciężkie choroby serca, niewyrównane zaburzenia hormonalne, zmiany anatomiczne żołądka oraz choroby nowotworowe. Ważne jest, aby pacjent został dokładnie przebadany i zakwalifikowany przez specjalistę.

Kwalifikacja i przygotowanie do plikacji żołądka

Kwalifikacja do zabiegu plikacji żołądka następuje w trakcie konsultacji chirurgicznej. Lekarz określa ogólny stan zdrowia pacjenta i sprawdza, czy istnieje konieczność przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego.

U chorego zakwalifikowanego do plikacji żołądka przeprowadza się odpowiednie badania. Ich zakres określa specjalista na podstawie stanu zdrowia pacjenta, stopnia rozwoju otyłości oraz chorób współistniejących.

Standardowy pakiet wymaganych badań przed zabiegiem plikacji żołądka najczęściej obejmuje:

• morfologię krwi,
• oznaczenie grupy krwi,
• stężenie mocznika i kreatyniny w surowicy krwi,
• badanie ogólne moczu,
• badanie poziomu elektrolitów,
• oznaczenie poziomu HBS i HCV,
• radiologiczne badania obrazowe - USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej,
• badanie elektrokardiograficzne serca (EKG),

Zazwyczaj dzień przed zabiegiem lekarz prowadzący udziela pacjentowi informacji o przebiegu procedury oraz możliwych powikłaniach. Chory, który wyraża zgodę na wykonanie zabiegu, zostanie poproszony o podpisanie odpowiedniego formularza. Następnie przeprowadzana jest konsultacja z lekarzem anestezjologiem, która obejmuje szczegółowy wywiad z chorym. Należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach oraz uczuleniach.

Przebieg zabiegu plikacji żołądka

Zabieg plikacji żołądka przeprowadzany jest przez specjalistę z dziedziny chirurgii. Procedura wykonywana jest metodą laparoskopową w znieczuleniu ogólnym. Chirurg dokonuje niewielkich cięć mających od 0,5 do 1,5 cm w celu wprowadzenia do jamy brzusznej instrumentów niezbędnych do przeprowadzenia operacji. Laparoskop jest wyposażony w miniaturową kamerę, która przekazuje obraz jamy brzusznej na ekran monitora. Średni czas trwania zabiegu plikacji żołądka wynosi 40-60 minut.

Podczas operacji chirurg przy użyciu narzędzi laparoskopowych zagłębia krzywiznę większą oraz dno żołądka do wnętrza narządu i przymocowuje ją w tym miejscu za pomocą niewchłanialnych szwów. Zabieg plikacji (zdwojenia) dna i krzywizny większej żołądka prowadzi do zmniejszenia objętości tego narządu nawet o 80% jego pierwotnej wartości. Ponadto po operacji zostaje wyłączona hormonalnie czynna część żołądka, co hamuje wydzielanie greliny - tak zwanego hormonu głodu.

Zalecenia i powrót do zdrowia po plikacji żołądka

Większość pacjentów może wrócić do domu w ciągu dwóch dni po zabiegu. Ze względu na małą inwazyjność procedury, pacjenci są w stanie bardzo szybko wrócić do codziennych czynności. Pomimo tego zaleca się prowadzenie oszczędnego trybu życia w ciągu pierwszych kilku dni.

Etapy diety po zabiegu obejmują:

• dietę płynną przez około 2-3 tygodnie,
• stopniowe wprowadzanie przecierów przez kolejne 2 tygodnie,
• późniejsze wprowadzanie standardowych pokarmów.

Przestrzeganie określonej diety jest konieczne dla właściwego zagojenia miejsca operacji. Pacjenci, którzy zbyt wcześnie zaczną przyjmować normalne pokarmy, narażają się na rozerwanie przeprowadzonej plikacji, w wyniku czego masa ciała nie ulegnie zmniejszeniu oraz konieczna może okazać się kolejna operacja.

Ze względu na znacznie ograniczoną ilość przyjmowanych pokarmów, u niektórych pacjentów mogą wystąpić niedobory ważnych składników odżywczych. Wówczas w celu ich uzupełnienia zaleca się przyjmowanie witamin i minerałów.

Monitorowanie stanu zdrowia pacjenta po zabiegu jest kluczowe. Regularne wizyty kontrolne pomagają w zapobieganiu powikłaniom oraz umożliwiają wczesne wykrycie ewentualnych problemów zdrowotnych.

Wady plikacji żołądka

Plikacja żołądka jest procedurą małoinwazyjną, jednak jak każdy inny zabieg wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań. Z badań klinicznych wynika, iż potencjalne ryzyko w przypadku plikacji żołądka jest znacznie mniejsze niż w innych operacjach bariatrycznych. Najczęściej zgłaszanym przez pacjentów problemem są nudności oraz wymioty. Innym możliwym powikłaniem może być zakażenie rany pooperacyjnej w wyniku infekcji, utworzenie się zrostów w jamie brzusznej, krwawienie lub rozerwanie szwu na skutek uszkodzenia mechanicznego.

Potencjalne powikłania mogą obejmować:

• nudności i wymioty,
• zakażenie rany pooperacyjnej,
• utworzenie się zrostów w jamie brzusznej,
• krwawienie lub rozerwanie szwu.

Ponadto u chorych, którzy przebyli wcześniej zabieg chirurgiczny w obrębie jamy brzusznej bądź mieli rozległe stany zapalne, istnieje ryzyko naruszenia sąsiednich narządów. Tego typu komplikacja pojawia się bardzo rzadko, jednak jej wystąpienie w czasie zabiegu może wiązać się z koniecznością otwarcia jamy brzusznej.

Zalety zabiegu zmniejszenia żołądka bez resekcji

Ogromną zaletą techniki plikacji żołądka jest odwracalność procedury ze względu na to, iż nie wymaga ona usuwania części żołądka. Ponadto u większości pacjentów w ciągu 12-18 miesięcy następuje zmniejszenie nadmiaru masy ciała o ok. 50-60%. Poprawie ulega również ogólny stan zdrowia pacjentów. Znaczny postęp leczenia występuje u osób z chorobą refluksową, cukrzycą typu 2, wysokim poziomem cholesterolu, nadciśnieniem tętniczym, bezdechem sennym, astmą oraz zwyrodnieniem stawów.

Korzystne rezultaty wynikające z plikacji żołądka mogą zostać utrzymane jedynie w przypadku trwałej zmiany stylu życia. Konieczne jest przestrzeganie ścisłej diety oraz stopniowe zwiększanie aktywności fizycznej. Pomocna na pewno okaże się współpraca z dietetykiem oraz przestrzeganie wszelkich zaleceń lekarskich.

Aspekt psychologiczny stanowi ważny element przygotowania do zabiegu i powrotu do zdrowia. Pacjenci powinni otrzymać wsparcie psychologiczne przed i po operacji, co zwiększa szanse na długoterminowy sukces w leczeniu otyłości.

Koszty i dostępność plikacji żołądka

Zabieg plikacji żołądka jest nową metodą chirurgicznego leczenia otyłości, która zyskuje coraz większą popularność zarówno w Polsce, jak i za granicą. Średnia cena procedury to około 15 tys. zł.

W porównaniu z innymi metodami bariatrycznymi, takimi jak rękawowa resekcja żołądka czy gastric bypass, plikacja żołądka może mieć niższe ryzyko powikłań i jest odwracalna. Jednak każdy przypadek jest indywidualny i wymaga konsultacji z lekarzem specjalistą.

Skuteczność i bezpieczeństwo plikacji żołądka potwierdzają liczne badania naukowe. Mimo to, jak każda metoda, wymaga dalszego monitorowania i badań, aby w pełni zrozumieć długoterminowe wyniki i potencjalne powikłania.