Łupież Giberta, czyli różowy łupież – co go wywołuje i leczy?

Co to jest łupież różowy Giberta?

Łupież Giberta jest chorobą skóry, podczas której na ciele pacjenta pojawia się uogólniona wysypka (tzw. wysypka Giberta). Zmiany tego typu są zauważalne przede wszystkim na tułowiu i kończynach. Możliwe są również inne, dodatkowe objawy, takie jak np. złe samopoczucie, nudności czy gorączka. Łupież różowy pojawia się w szczególności wśród dzieci od 10. roku życia i młodych dorosłych, do 35. roku życia. Niezależnie jednak od grupy wiekowej przebiega on w podobny sposób, choć u dzieci częściej obserwuje się świąd. Co równie istotne, występuje sezonowo. Najwięcej zachorowań odnotowuje się w okresie jesiennym i wiosennym.

Objawy łupieżu różowego Giberta

• Rumień pokryty łuskami (zwykle na tułowiu)
• Uogólniona wysypka na tułowiu i kończynach
• Świąd o umiarkowanym lub dużym nasileniu
• Objawy ogólne: złe samopoczucie, nudności, powiększone węzły chłonne, bóle głowy, bóle stawów, gorączka, ból gardła

Typowy przebieg choroby

Pierwszy objaw łupieżu różowego to zmiana zwiastująca, tzw. blaszka macierzysta pojawiająca się na skórze, zazwyczaj na tułowiu. Jest to najczęściej kilkucentymetrowe ognisko rumieniowe – o zabarwieniu czerwonym lub ciemnoróżowym i pokryte łuskami. Brzegi rumienia Giberta są delikatnie uniesione, łuszczące się, a jego środek jest zauważalnie jaśniejszy. Co istotne, blaszka macierzysta przez ok. 2 tygodnie może występować jako jedyny objaw skórny łupieżu różowego. Możliwe są też objawy ogólne, takie jak np. ból gardła, gorączka czy powiększenie węzłów chłonnych. Zmiany te pojawiają się przed charakterystyczną dla łupieżu różowego wysypką – tę obserwować można w kolejnym etapie, zwykle na tułowiu czy kończynach, średnio przez 45 dni, do nawet 12 tygodni.

U wybranych pacjentów wszystkim tym zmianom towarzyszy świąd o umiarkowanym lub dużym nasileniu. Niemniej charakterystyczne dla tej choroby są zmiany skórne występujące najczęściej na nogach, rękach i tułowiu oraz na nieopalonych częściach ciała, np. pod pachami. Nie pojawiają się natomiast z reguły na twarzy, owłosionej skórze głowy czy dłoniach. Dlatego bardzo mało prawdopodobny jest rozwój łupieżu różowego Giberta na twarzy czy łupieżu Giberta na głowie. Warto przy tym dodać, że uogólniona wysypka pojawia się po kilku dniach lub nawet kilku tygodniach (do ok. 6 tygodni) po wystąpieniu wcześniejszych objawów choroby.

Jak długo trwa łupież różowy Giberta?

Choroba ta trwa zazwyczaj kilka tygodni. Średni czas utrzymywania się wysypki to ok. 45 dni, choć w wybranych przypadkach zmiany skórne są widoczne nawet do 12 tygodni.

Przyczyny łupieżu różowego Giberta

Dokładna przyczyna rozwoju łupieżu Giberta nie jest znana. Przypuszcza się natomiast, że jest to choroba zakaźna, a więc wywoływana przez wirusy, najprawdopodobniej ludzki wirus herpes typu 6 oraz 7. Te ludzkie herpeswirusy są powszechne. Wiele osób zaraża się nimi w młodym wieku, po czym na stałe pozostają one w ich organizmie. Zazwyczaj nie powodują konkretnych dolegliwości – za co odpowiada układ odpornościowy, budujący odpowiednią barierę ochronną. Dlatego możliwe, że do pojawienia się łupieżu Giberta dochodzi wtedy, kiedy układ immunologiczny nie funkcjonuje na optymalnym poziomie, pozwalając na rozprzestrzenianie i rozmnażanie się wirusów w ciele danej osoby.

Diagnostyka łupieżu różowego Giberta

Rozpoznanie łupieżu Giberta najczęściej polega jedynie na zebraniu wywiadu od pacjenta oraz na obejrzeniu jego skóry, na której pojawiają się charakterystyczne dla tej choroby zmiany skórne. Jego przebieg jest bardzo często typowy: najpierw na skórze pojawia się blaszka macierzysta, a następnie uogólniona wysypka. Dzięki temu diagnostyka łupieżu różowego Giberta nie jest procesem skomplikowanym, wymagających dodatkowych procedur diagnostycznych. Istnieje natomiast prawdopodobieństwo, że dodatkowe analizy, takie jak badania krwi lub biopsja, będą ostatecznie konieczne. Dzieje się tak np. wtedy, kiedy choroba jest we wczesnym stadium i niełatwo wówczas odróżnić ją od podobnych chorób skóry.

Najlepsze metody leczenia łupieżu różowego Giberta

Leczenie łupieżu Giberta nie jest zazwyczaj konieczne. Wysypka ustępuje najczęściej samoistnie, w ciągu od 1 do 3 miesięcy. Niemniej niezbędne może być kontrolowanie i zmniejszenie świądu. Lekarze zalecają wówczas stosowanie leków przeciwhistaminowych, maści glikokortykosteroidowych lub kremów sterydowych. Nie ma to jednak wpływu na szybkość ustępowania zmian. Korzystna natomiast w przebiegu choroby jest pielęgnacja skóry odpowiednimi emolientami.

Domowe sposoby na łupież różowy Giberta

Choć łupież różowy Giberta powinien ustąpić samoistnie, możliwe jest łagodzenie jego wybranych objawów, np. za pomocą emolientów – należy natomiast pamiętać o tym, że by stosowane wówczas kosmetyki były bardzo delikatne. Zaleca się także unikanie przegrzania: wysoka temperatura może spowodować zaostrzenie wysypki i świądu. Warto też wtedy chronić skórę przed poparzeniem słonecznym. Pomocne mogą również okazać się chłodne kompresy – jeśli wysypce Giberta towarzyszy świąd.

Czy choroba nawraca?

Łupież Giberta może nawracać, natomiast jest to zjawisko bardzo rzadkie – jeżeli natomiast do niego dojdzie, to występuje ono w ciągu kilku lub kilkunastu miesięcy po pierwszym epizodzie choroby. Warto przy tym podkreślić, że u pacjenta nie obserwuje się już wówczas blaszki macierzystej, a powstałe na ciele zmiany mogą mieć mniejszy rozmiar niż te, które występowały przy okazji pierwszego epizodu łupieżu różowego. Do nawrotów dochodzi jednak niezwykle rzadko. Poza tym łupież Giberta jest łagodną chorobą, z bardzo dobrym rokowaniem. Nie powinien więc powodować dużego niepokoju.

Łupież różowy Giberta – czy jest zaraźliwy?

Choć przyjmuje się, że to właśnie wirus powoduje łupież różowy, nie uważa się, że choroba ta jest zaraźliwa. Transmisji podlega wyłącznie wirus odpowiedzialny za rozwój tej jednostki.

Kiedy udać się do lekarza?

 Po dostrzeżeniu u siebie objawów mogących wskazywać na łupież Giberta należy umówić się na wizytę u lekarza dermatologa lub lekarza rodzinnego. Na podstawie wywiadu, a w tym zgłaszanych symptomów choroby, specjalista postawi diagnozę i przedstawi odpowiednie kroki terapeutyczne – jeżeli okaże się to niezbędne. Warto mieć na uwadze, że choroba zazwyczaj ustępuje samoistnie, w ciągu kilku tygodni i nie wymaga w tym czasie leczenia, a jedynie właściwej pielęgnacji skóry.