Medycznym terminem, określającym zabiegi odsysania tkanki tłuszczowej, jest liposukcja. Jako pierwszą osobę, która próbowała znaleźć sposób na usuwanie niechcianego tłuszczu z ciała, wymienia się francuskiego chirurga Charlesa Durariera. Z zabiegami wykonywanymi przez tego lekarza wiązały się jednak znaczne komplikacje, takie jak martwica tkanek, co zapewne było powodem kilkunastoletniego zahamowania prac nad techniką liposukcji.
Ważną rolę w historii zabiegów odsysania tłuszczu odegrała dwójka ginekologów: Arpad i Giorgio Fisher. To właśnie dzięki pracy tych włoskich lekarzy w latach 70. XX wieku dostępne stało się jedno z narzędzi medycznych, tzw. kaniula, które obecnie nadal jest stosowane w zabiegach liposukcji do usuwania zbędnych tkanek. Mimo bezsprzecznego rozwoju, przez pierwsze lata po wprowadzeniu liposukcji zabiegi i tak były nierzadko krytykowane ze względu na występujące po nich komplikacje, takie jak np. nadmierne krwawienia.
Obecnie, po praktycznie 50 latach od pierwszych procedur odsysania tłuszczu, liposukcja jest zabiegiem bezpiecznym dla pacjentów. Co więcej, cieszy się ona stosunkowo dużą popularnością. Według danych zebranych przez ISAPS (International Society of Aesthetic Plastic Surgeons), w 2022 roku wykonano globalnie ponad 1,9 miliona zabiegów liposukcji, co czyni ją jedną z najczęściej przeprowadzanych procedur chirurgii plastycznej.
Współczesne techniki liposukcji

Odessać tłuszcz można prawie z każdej okolicy, z której chciałby się go pozbyć dany pacjent. Zabiegi przeprowadzane są zarówno w obrębie brzucha, pośladków czy ud, ale i w okolicy podbródka, piersi czy ramion i pleców. Pozyskiwany podczas liposukcji materiał może ulegać albo degradacji, albo też, przy zachowaniu odpowiedniej techniki jego pobierania, posłużyć innym celom, takim jak powiększenie własną tkanką tłuszczową piersi czy penisa.
Klasyczna liposukcja (SAL - Suction-Assisted Liposuction) to zabieg bazujący na wprowadzeniu w okolice tkanki tłuszczowej kaniuli, która jest połączona z generatorem podciśnienia. Pod wpływem zachodzących zjawisk dochodzi podczas niej do odessania tkanki tłuszczowej. Metoda ta nadal znajduje się w użyciu, istnieje jednak szereg innych, nowszych technik liposukcji, które bazują na wykorzystaniu zupełnie innego rodzaju zjawisk.
Innowacyjne metody odsysania tłuszczu
Liposukcja nutacyjna NIL (Nutational Infrasonic Liposuction) bazuje na zastosowaniu infradźwięków. Umieszczana w okolicy tkanki tłuszczowej kaniula jest wprowadzana w drgania, co pozwala na delikatne rozbijanie komórek tkanki tłuszczowej. Należy wspomnieć, że proces ten rzeczywiście jest delikatny, ale jednocześnie pozwala on na usunięcie nawet zwłókniałych rejonów tkanki tłuszczowej.
Podczas procedury nie jest generowane ciepło, dlatego też zabiegi liposukcji nutacyjnej NIL mogą być szczególnie korzystne u tych pacjentów, u których odessany materiał miałby później służyć do wykonania przeszczepu tkanki tłuszczowej (wysoka temperatura mogłaby doprowadzić do zniszczenia odsysanych komórek). Infradźwięki mają jeszcze jedną, zapewne bardzo istotną dla pacjentów zaletę: wpływają one na zakończenia nerwowe, minimalizując w ten sposób ewentualne dolegliwości bólowe.
Liposukcja laserowa

Z kolei podczas liposukcji LAL (Laser-Assisted Liposuction) doprowadzana wiązka światła laserowego powoduje rozpuszczenie komórek tkanki tłuszczowej, które później są wyprowadzane poza ciało pacjenta. Laser wpływa nie tylko na tłuszcz, ale i na naczynia krwionośne: na skutek energii cieplnej dochodzi w nich do zjawiska koagulacji, dzięki czemu minimalizowane jest ryzyko występowania krwawień.
Ciepło wpływa również na okoliczne tkanki, w tym na skórę, która po liposukcji laserowej może stawać się bardziej jędrna. Takie działanie jest szczególnie korzystne u tych pacjentów, którzy borykają się zarówno z nadmiarem tłuszczu, jak i skóry.
Nowoczesne techniki wibracyjne i wodne
PAL (Power-Assisted Liposuction) to zabieg liposukcji, podczas którego zastosowanie znajdują wibracje. Używane kaniule są mniejsze w porównaniu do tych, których używa się w innych typach zabiegu odsysania tłuszczu. Poruszają się one z częstością nawet 3000 razy na minutę, doprowadzając do rozbicia komórek tkanki tłuszczowej. Proces jest zautomatyzowany, dzięki czemu osiągana jest większa precyzja.
Liposukcja wodna WAL (Water Jet Assisted Liposuction) bazuje na wprowadzeniu pod ciśnieniem specjalnego roztworu w okolicę, z której usuwany ma być tłuszcz. Pod jego wpływem dochodzi do rozluźnienia struktur tkanki tłuszczowej, z jednoczesnym oszczędzeniem innych struktur, takich jak naczynia krwionośne czy nerwy, ale i do znieczulenia poddawanego zabiegowi obszaru - roztwór zawiera również substancje znieczulające.
Ultradźwięki w liposukcji
Liposukcja VaserLipo to zabieg, którego podstawą jest stosowanie ultradźwięków. Głowica, która generuje te właśnie fale, wprowadzana jest w obszar, z którego tłuszcz ma zostać usunięty. Pod wpływem ultradźwięków tkanka tłuszczowa zmienia swoją konsystencję - przybiera ona postać emulsji.
Istotne jest w tym wypadku to, że ultradźwięki skutecznie działają na niechcianą tkankę, przy czym oszczędzone zostają inne struktury, jak nerwy i naczynia. W przypadku liposukcji VaserLipo usuwany materiał, ze względu na jego dobry stan, również może zostać wykorzystany do zabiegów powiększania narządów własnym tłuszczem. Za inną zaletę tej metody odsysania tłuszczu z pewnością można uznać fakt, że ze względu na jej delikatność procesy rekonwalescencji zajmują znacznie mniej czasu niż w przypadku innych technik.
Modelowanie sylwetki poprzez liposukcję

Liposukcja to nie tylko metoda usuwania niechcianego tłuszczu, ale także narzędzie modelowania sylwetki. Dzięki różnorodnym technikom, możliwe jest dostosowanie procedury do indywidualnych potrzeb pacjenta, co zwiększa jej efektywność i bezpieczeństwo. Ważne jest jednak, by decyzję o zabiegu podejmować świadomie, po konsultacji z doświadczonym specjalistą, który oceni stan zdrowia pacjenta oraz jego oczekiwania.
Liposukcja nie jest metodą leczenia otyłości, a jedynie sposobem na modelowanie sylwetki poprzez usunięcie nadmiaru tłuszczu z określonych obszarów ciała. Z tego powodu nie powinna być traktowana jako alternatywa dla zdrowego stylu życia, który obejmuje zrównoważoną dietę i regularną aktywność fizyczną.
Nowoczesne techniki niechirurgiczne i minimalnie inwazyjne
- Kriolipoliza: Technika ta polega na stosowaniu niskich temperatur do zamrażania komórek tłuszczowych, które są następnie naturalnie usuwane przez organizm. Jest to metoda niechirurgiczna, co oznacza brak konieczności stosowania nacięć czy znieczulenia.
- Radiofrekwencja (RF): Wykorzystuje fale radiowe do podgrzewania i niszczenia komórek tłuszczowych. Zabieg jest minimalnie inwazyjny i może również poprawiać napięcie skóry.
- Ultrasonografia skoncentrowana o dużej intensywności (HIFU): Ta technika wykorzystuje skoncentrowane fale ultradźwiękowe do niszczenia komórek tłuszczowych. Jest to metoda minimalnie inwazyjna, która nie wymaga znieczulenia.
- Liposukcja mikrokanalikowa: Jest to forma minimalnie inwazyjnej liposukcji, która wykorzystuje bardzo cienkie kaniule do usuwania tłuszczu, co pozwala na szybszą rekonwalescencję i mniejsze ryzyko powikłań.
Źródła:
- Alfredo E. Hoyos, Peter M. Prendergast, "High Definition Body Sculpting: Art and Advanced Lipoplasty Techniques", Springer, 2016
- Melvin A. Shiffman, Alberto Di Giuseppe, "Liposuction Principles and Practice", Springer, 2011
- Onelio Garcia Jr., "Ultrasound-Assisted Liposuction Current Concepts and Techniques", Springer, 2020
- Marwan H. Abboud, Saad A. Dibo, Nicolas M. Abboud, "Power-Assisted Liposuction and Lipofilling: Techniques and Experience in Large-Volume Fat Grafting", Aesthetic Surgery Journal, 40(2), 180-190, 2020
- Thomas Witte, Mehran Dadras, Falk-Christian Heck i inni, "Water-jet-assisted liposuction for the treatment of lipedema", Journal of plastic, reconstructive & aesthetic surgery,73(9), 1637-1644, 2020
- Arkadiusz Jundziłł, Henryk Witmanowski, "Chirurgia plastyczna", PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2019