Implanty piersi a badanie mammograficzne

Mammografia jest badaniem umożliwiającym rozpoznanie zmian nowotworowych oraz innych patologii dotyczących piersi. Jest szczególnie przydatna w wykrywaniu wczesnych zmian, które nie są jeszcze wyczuwalne podczas badania palpacyjnego, takich jak guzki czy mikrozwapnienia.

Posiadanie implantów piersiowych nie zwalnia z obowiązku regularnych badań profilaktycznych, wręcz przeciwnie – wymaga szczególnej uwagi i odpowiednich procedur diagnostycznych. Choć implanty mogą utrudniać ocenę tkanki gruczołowej, istnieją skuteczne sposoby na zminimalizowanie tego problemu, a regularne badania pozostają kluczowe.

Mammografia z implantami – jak wygląda badanie?

Podczas mammografii wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie. Implant, ze względu na swoją gęstość, jest dla niego nieprzepuszczalny, przez co może zasłaniać część tkanki gruczołowej piersi i utrudniać prawidłowe obrazowanie. Szacuje się, że w standardowych projekcjach implant może zasłaniać od 25% do nawet 75% tkanki piersi, w zależności od jego umiejscowienia i wielkości.

Aby temu zaradzić, opracowano specjalną procedurę. Kluczowe jest zastosowanie tzw. techniki Eklunda. Polega ona na wykonaniu dodatkowych, specjalnych ujęć (tzw. ujęcia z odepchniętym implantem – implant-displaced views), podczas których technik delikatnie odsuwa implant w stronę klatki piersiowej, a uciskowi poddaje samą tkankę gruczołową piersi. Dzięki temu można uzyskać znacznie dokładniejszy obraz obszarów, które w standardowych projekcjach byłyby zasłonięte.

Ogromnym postępem w diagnostyce piersi z implantami jest mammografia cyfrowa z tomosyntezą (3D). W przeciwieństwie do standardowej mammografii 2D, która tworzy jeden płaski obraz, tomosynteza wykonuje serię zdjęć pod różnymi kątami. Komputer rekonstruuje z nich trójwymiarowy obraz piersi, co pozwala radiologowi przeglądać tkankę „plasterek po plasterku”, znacząco redukując efekt nakładania się struktur i zasłaniania przez implant, a tym samym zwiększając wykrywalność raka.

Ryzyko uszkodzenia implantu i alternatywne badania

Jedną z obaw pacjentek jest ryzyko pęknięcia implantu podczas badania z powodu ucisku. Ryzyko to istnieje, jednak jest niezwykle małe i dotyczy głównie implantów starszej generacji. Nowoczesne implanty są bardzo wytrzymałe, a doświadczony technik stosuje ucisk w sposób kontrolowany i delikatny, minimalizując to zagrożenie praktycznie do zera.

Większy dyskomfort lub trudności techniczne mogą pojawić się, gdy wokół implantu wytworzyła się gruba, twarda torebka łącznotkankowa (tzw. przykurcz torebkowy). Utrudnia ona odpowiednie odepchnięcie implantu i może powodować większe dolegliwości bólowe podczas ucisku.

Rezonans magnetyczny i USG jako uzupełnienie diagnostyki

W diagnostyce piersi z implantami często stosuje się badania uzupełniające. Rezonans magnetyczny (MRI) z kontrastem jest uważany za najczulszą metodę wykrywania raka piersi, szczególnie u pacjentek z gęstą tkanką gruczołową lub wysokim ryzykiem genetycznym. Jest również złotym standardem w ocenie integralności samych implantów, pozwalając wykryć tzw. ciche pęknięcia. Z kolei badanie USG jest niezastąpione do oceny konkretnych, wyczuwalnych zmian oraz do badania węzłów chłonnych.

O czym należy pamiętać przed badaniem?

Mammografia u pacjentek z implantami wymaga specjalistycznego podejścia, dlatego kluczowe jest poinformowanie personelu o ich obecności już na etapie rejestracji. Umożliwi to zaplanowanie dłuższego czasu na badanie i wykonanie go przez doświadczonego technika. Należy również wiedzieć, jaki typ implantu się posiada (solny, silikonowy) i gdzie jest on umiejscowiony (pod mięśniem czy pod gruczołem), ponieważ ma to wpływ na technikę badania.

Przed badaniem nie należy używać dezodorantów, antyperspirantów, balsamów ani pudrów w okolicy pach i piersi, ponieważ mogą one dawać na zdjęciu mammograficznym obraz imitujący mikrozwapnienia. Najlepiej wybrać się na badanie w dwuczęściowym, wygodnym ubraniu. Pamiętaj, aby zabrać ze sobą wyniki poprzednich badań mammograficznych, USG czy rezonansu, jeśli były wykonywane – porównanie obrazów jest dla radiologa bezcenną informacją.