Leczenie hemoroidów falami radiowymi

Ze wszystkich schorzeń proktologicznych najczęściej spotykaną przypadłością są hemoroidy. Zdrowe, pełnią ważną funkcję uszczelniania odbytu, a zmienione chorobowo (w wyniku złej diety bądź mało aktywnego trybu życia) zaczynają się zsuwać, by w zaawansowanym stadium schorzenia wypadać poza kanał odbytu. Do głównych symptomów, jakie powinny nas zaniepokoić, należą bóle, uczucie pieczenia lub swędzenia w odbycie, a także krwawienia. Oznaką mogącą świadczyć o pojawieniu się choroby hemoroidalnej jest również uczucie niecałkowitego wypróżnienia, tzw. „mokry odbyt” oraz trudności w utrzymaniu higieny. Po zauważeniu u siebie tego typu objawów należy udać się do specjalisty (proktologa), ponieważ nieleczone hemoroidy mogą nie tylko wypadać, ale także przerodzić się w inne poważne choroby odbytnicy i odbytu, w tym nowotwór.

Przyczyny i objawy hemoroidów

Hemoroidy noszą również nazwę guzków krwawniczych. Według różnych badań ich problem dotyka od 30% do 60% populacji, ze szczególnym uwzględnieniem osób prowadzących siedzący tryb życia. Schorzenie jest spotykane częściej niż może się wydawać, jednak wstyd blokuje cierpiących na nie ludzi przed wczesnym zgłoszeniem się do lekarza. Powoduje to, iż liczbę chorujących na żylaki odbytu szacuje się w zaokrągleniu, a prócz tego u tych, którzy postanawiają poddać się terapii, zmiany guzków są już zaawansowane. Z drugiej strony, postęp współczesnej medycyny umożliwia wybór spośród kilku metod, bez konieczności ograniczania się wyłącznie do operacji chirurgicznego wycięcia hemoroidów.

Do głównych czynników ryzyka należą przewlekłe zaparcia, siedzący tryb życia, nadwaga, ciąża oraz dieta uboga w błonnik. W ostatnich latach obserwuje się także wzrost zachorowalności wśród osób młodszych, co wiązane jest z rosnącym czasem spędzanym przed ekranami i niską aktywnością fizyczną. Wczesne rozpoznanie objawów i zmiana stylu życia mogą znacząco opóźnić konieczność interwencji medycznej.

Nowoczesne leczenie hemoroidów

Jedną ze stosunkowo nowych technik zabiegowych oferowanych przez lekarzy jest leczenie żylaków odbytu falami radiowymi (EVRF). Terapię określa się także jako koagulację bipolarną falami radiowymi – metoda cieszy się stale rosnącym powodzeniem pacjentów, co jest spowodowane jej małą inwazyjnością (w porównaniu np. do klasycznej operacji chirurgicznej) oraz dużą skutecznością. Leczenie polega na poddaniu tkanek hemoroidu działaniu fal elektromagnetycznych wysokich częstotliwości. Efektem zabiegu jest koagulacja, czyli przegrzanie tkanek guzka hemoroidalnego. Początkowo wykorzystywano do tego metodę Celon, opracowaną przez czeskiego doktora Jiřego Dubena, później technika została zmodyfikowana – stworzono specjalny aparat o nazwie Hemoron (Celon zaprojektowano w celu leczenia żylaków kończyn dolnych). Celon stosuje się w leczeniu hemoroidów III i IV stopnia, natomiast Hemoron cechuje się dużą skutecznością w terapii żylaków odbytu I i II stopnia.

Wytyczne i skuteczność terapii

Nowoczesne technologie, takie jak EVRF i Hemoron, są obecnie szeroko stosowane w wielu krajach Europy Zachodniej. W ostatnich latach techniki te zostały również zarejestrowane w oficjalnych wytycznych leczenia hemoroidów publikowanych przez europejskie i amerykańskie towarzystwa chirurgii kolorektalnej. Podkreśla się ich wysoką skuteczność przy niskim ryzyku powikłań, co czyni je atrakcyjną alternatywą dla pacjentów, którzy chcą uniknąć klasycznego zabiegu chirurgicznego.

Przebieg zabiegu falami radiowymi

Leczenie hemoroidów metodą Celon trwa ok. 30 minut i wymaga krótkiego znieczulenia ogólnego. Zabieg polega na ograniczeniu przepływu krwi przez sploty hemoroidalne oraz na zmniejszeniu uniesienia błony śluzowej, co zniweluje jej wypadanie przez kanał odbytu. W trakcie przeprowadzania procedury chirurg wprowadza specjalną elektrodę do tkanki podśluzówkowej i wywołuje termoablację splotów hemoroidalnych. Zostają zamknięte bez pozostawiania ran i uszkodzeń (zniekształceń) odbytu. Żylaki zewnętrzne cofają się do wewnątrz kanału, natomiast żylaki wewnętrzne zanikają. Pacjent opuszcza klinikę po kilku godzinach, a do codziennych zajęć może wrócić następnego dnia.

Terapia z użyciem aparatu Hemoron jest przeprowadzana w znieczuleniu miejscowym. Zazwyczaj dzieli się ją na kilka etapów, trwających od 15 do 20 minut. W trakcie zabiegu chirurg przykłada do guzka krwawniczego elektrody bipolarne i przepuszcza między nimi prąd zwiększający temperaturę tkanek hemoroidu. Technologia wykorzystywanej aparatury umożliwia precyzyjne podgrzanie tkanki do temperatury 60–80 stopni Celsjusza energią fal radiowych przesyłanych poprzez specjalny aplikator bipolarny. Reakcja tkanek jest przez cały czas monitorowana, a ich zmiany są sygnalizowane akustycznie, dzięki czemu lekarz ma pełną kontrolę słuchową podczas zabiegu. Układ mikroprocesora pozwala również na monitorowanie temperatury, co eliminuje ryzyko powstania oparzeń sąsiednich tkanek.

Terapia nie wymaga długiej rekonwalescencji. Praktycznie zaraz po wizycie w gabinecie można powrócić do swoich obowiązków, a do normalnej aktywności zawodowej – po upływie doby. Pacjenci mogą odczuwać niewielki ból w rejonie zabiegu, jednak można go łatwo zniwelować przy pomocy zwykłych środków przeciwbólowych.

Rekonwalescencja i możliwe powikłania

Chociaż leczenie falami radiowymi należy do małoinwazyjnych procedur, warto przestrzegać zaleceń lekarskich po zabiegu. Należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego przez kilka dni oraz stosować dietę bogatą w błonnik, aby zapobiegać zaparciom. W niektórych przypadkach może pojawić się lekki obrzęk lub uczucie napięcia w okolicy odbytu, które zwykle ustępuje samoistnie.

Potencjalne powikłania należą do rzadkości, jednak mogą obejmować przejściowe krwawienia, infekcje, a w bardzo rzadkich przypadkach – niewielkie oparzenia błony śluzowej. Dzięki nowoczesnym systemom monitorowania temperatury oraz kontroli dźwiękowej, ryzyko takich komplikacji zostało jednak zminimalizowane do poziomu poniżej 1%.

Zaleca się, aby pacjenci poddani terapii falami radiowymi stawili się na wizytę kontrolną po około 2–3 tygodniach, celem oceny efektów leczenia i ewentualnego zaplanowania dalszych etapów terapii, jeśli zajdzie taka potrzeba.