Otyłość to jeden z najpoważniejszych współczesnych problemów zdrowotnych, który dotyka ludzi na całym świecie. Także w Polsce z roku na rok przybywa ludzi otyłych. Takie osoby często borykają się z dodatkowymi problemami zdrowotnymi, które są niejako skutkami ubocznymi nadmiaru tkanki tłuszczowej w organizmie. To właśnie ci pacjenci kwalifikują się do chirurgicznego leczenia otyłości. Jedną z metod jest tak zwana plikacja żołądka - zabieg, który stosunkowo niedawno zaczął zyskiwać na popularności.
Plikacja żołądka - jak przebiega zabieg?
Podczas plikacji żołądka dochodzi do zagłębienia dna i krzywizny większej do wnętrza narządu za pomocą szwów. Efektem jest zmniejszenie pojemności żołądka o nawet 80% - jest to bezpośredni skutek operacji, chociaż pełne efekty utraty wagi rozwijają się z czasem. Plikacja żołądka, w odróżnieniu od innych operacji związanych z resekcją jego części, jest procedurą odwracalną.
Poza szwami, unika się tutaj umieszczania ciał obcych w obrębie organizmu pacjenta (jak ma to miejsce np. w opaskowaniu żołądka). Procedura trwa około 40 do 120 minut, a po jej wykonaniu pacjent pozostaje w szpitalu przez około dwie doby.
Plikacja żołądka jest przeprowadzana metodą laparoskopową, co oznacza, że jest mniej inwazyjna niż tradycyjne operacje. Wymaga jedynie kilku małych nacięć, przez które wprowadza się narzędzia chirurgiczne. Dzięki temu pacjent odczuwa mniejszy ból pooperacyjny, a czas rekonwalescencji jest znacznie krótszy.
Wskazania do zabiegu plikacji żołądka
Wskazaniem do zabiegu jest najczęściej otyłość olbrzymia, występująca u chorych z BMI przekraczającym 40. Do zabiegu mogą być również zakwalifikowane osoby ze wskaźnikiem masy ciała pomiędzy 35-40, jeżeli otyłości towarzyszą choroby takie jak np. nadciśnienie tętnicze albo cukrzyca. Operacja może być również przeprowadzona u pacjentów, u których nie udało się osiągnąć ani utrzymać odpowiedniej wagi za pomocą innych metod leczniczych.
Przed kwalifikacją do zabiegu pacjent przechodzi szczegółową ocenę medyczną, która obejmuje:
- badania laboratoryjne,
- ocenę stanu psychicznego,
- konsultacje z dietetykiem,
- w niektórych przypadkach wprowadzenie zmian w stylu życia, takich jak dieta i aktywność fizyczna.
Zalety plikacji żołądka
Podstawową zaletą plikacji żołądka jest fakt, iż podczas zabiegu nie ma konieczności nacinania, otwierania ani usuwania fragmentu tego narządu. W czasie operacji zakładane są szwy, które mają utrzymać żołądek w nienaturalnym kształcie, co daje wrażenie sytości. Pacjent jest dzięki temu w stanie spożywać wyłącznie niewielkie ilości pokarmu.
W trakcie zabiegu wykorzystywane są szwy, jednak nie trzeba stosować żadnych dodatkowych ciał obcych, co ma miejsce np. podczas zakładania opaski żołądkowej. Dużym plusem jest możliwość wykonania zabiegu metodą laparoskopową, co zmniejsza ilość powikłań i dolegliwości bólowych, a także skraca okres rekonwalescencji.
Mechanizm działania
Istotną przewagą plikacji żołądka nad metodami zachowawczymi jest regulacja uczucia głodu i sytości:
- gdy żołądek jest pusty, do mózgu docierają sygnały o konieczności spożycia posiłku,
- po zabiegu plikacji żołądka, gdy jego ściany wypełniają wnętrze, do mózgu jest stale wysyłany komunikat o sytości.
Dodatkowo, choć mechanizmy nie są do końca jednoznaczne, plikacja żołądka może wpływać na poziom tzw. hormonu głodu, czyli greliny. Warto również zaznaczyć, że plikacja żołądka, dzięki swojej odwracalności, daje możliwość powrotu do pierwotnej anatomii żołądka, co jest istotne dla pacjentów, u których metoda ta nie przyniosła oczekiwanych rezultatów.
Wady plikacji żołądka
Wadą plikacji żołądka jest możliwość rozwoju zaburzeń wchłaniania witamin z grupy B, głównie witaminy B12. Dzieje się tak w wyniku ograniczenia funkcjonowania części błony śluzowej żołądka, w której zachodzi ten proces. Problem ten można jednak stosunkowo prosto rozwiązać, suplementując brakujące witaminy.
Po operacji może również ulec upośledzeniu wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. W tej sytuacji także pomocne mogą okazać się suplementy. Nie wolno zapomnieć o tym, że plikacja żołądka, jak każda ingerencja chirurgiczna, jest obarczona ryzykiem okołozabiegowym.
Przed podjęciem ostatecznej decyzji o operacji należy zatem szczegółowo przeanalizować ryzyko związane z zabiegiem oraz korzyści z niego płynące.
Powikłania po zabiegu
Możliwe powikłania po zabiegu obejmują:
- krwawienie,
- infekcje,
- problemy z gojeniem się szwów,
- nieszczelność żołądka, co może wymagać dodatkowej interwencji chirurgicznej.
Warto również wspomnieć o ryzyku związanym z nieodpowiednim odżywianiem po operacji, co może prowadzić do niedoborów pokarmowych. Pacjent po zabiegu wymaga długoterminowego monitorowania, aby zapobiec możliwym niedoborom żywieniowym oraz zapewnić skuteczną kontrolę masy ciała.
Konieczna jest również zmiana stylu życia, w tym zdrowa dieta i regularna aktywność fizyczna, aby osiągnąć trwały sukces w leczeniu otyłości.
Źródła:
- Francesco Frattini, "Gastric plication: how to decrease the size of the stomach without transection", Surgical Technology International, 84–87, 2013
- Tamer Nabil Abdelbaki et al., "Gastric Plication for Morbid Obesity: a Systematic Review" (pubmed.ncbi.nlm.nih.gov), Obesity Surgery, 2012
- Talebpour M. i in., "Laparoskopowa plikacja żołądka vs. laparoskopowa rękawowa resekcja żołądka – krótkoterminowa skuteczność i powikłania pooperacyjne", mp.pl, 2018
- Mohamed Abdelgawad, Ahmed Elgeidie, Mohamed El Sorogy i in., "Long-Term Outcomes of Laparoscopic Gastric Plication for Treatment of Morbid Obesity: a Single-Center Experience", Obes Surg., 32(10), 2022
-
3.6/5 (opinie 41)