Więzadło krzyżowe przednie (ACL) stabilizuje staw kolanowy, podczas gdy łąkotki (dwie półksiężycowate, łącznotkankowe struktury, zlokalizowane pomiędzy kością udową a piszczelową) chronią powierzchnie stawowe i pełnią rolę amortyzatora kolana.
Uraz prowadzący do zerwania więzadła, może jednocześnie spowodować uszkodzenie łąkotki. Uszkodzenie łąkotki może także być konsekwencją uszkodzenia ACL - osoby z zerwanym więzadłem są szczególnie predysponowane do urazu łąkotki. Najczęściej tego typu urazy występują u osób aktywnych fizycznie, biegających, szczególnie sportowców.
Na czym polega rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasową naprawą łąkotki?
W niektórych przypadkach uszkodzenia ACL i łąkotki mogą być leczone zachowawczo, poprzez wdrożenie odpowiednich programów rehabilitacyjnych. Takie postępowanie jest zależne od wieku i wymaga oceny stopnia aktywności pacjenta przed urazem. U osób młodych, aktywnych oraz sportowców zalecane jest przeprowadzenie zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasową naprawą łąkotki. Zabieg ten, który może być przeprowadzony metodą artroskopową, zapewnia w większości przypadków powrót do normalnej aktywności fizycznej oraz zabezpiecza przed ryzykiem zmian degeneracyjnych w obrębie kolana.
Celem zabiegu jest przywrócenie funkcji ACL oraz naprawa łąkotki. W niektórych przypadkach można przeprowadzić szycie więzadła wraz ze wzmocnieniem go przy pomocy syntetycznych taśm. Przy całkowitym zerwaniu więzadła konieczne jest zastąpienie go przeszczepem, który może pochodzić z tkanek własnych pacjenta (autograft) - najczęściej ścięgien mięśni półścięgnistego i smukłego czy też niewielkiego odcinka więzadła właściwego rzepki z bloczkami kostnymi lub z materiału biologicznego obcego (allograft), otrzymanego z banku tkanek. Takie nowe więzadło może zostać ustabilizowane przy użyciu biowchłanialnych śrub. Zastosowanie materiału własnego pacjenta do rekonstrukcji ACL ma szczególnie uzasadnienie u osób młodych i sportowców.
W przypadku bardzo dużego uszkodzenia łąkotki, niemożliwego do naprawienia wskutek rozległości czy też lokalizacji uszkodzenia, konieczne jest jej usunięcie całkowite lub częściowe. Jeżeli łąkotka musi być usunięta w całości, możliwe jest zastąpienie jej przeszczepem. Tym niemniej najlepszym rozwiązaniem, szczególnie u młodych, aktywnych osób jest jej naprawa, polegająca na zeszyciu rozerwanej łąkotki przy użyciu różnych metod zespalania. Po zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasową naprawą łąkotki wdrażany jest odpowiedni program rehabilitacji, umożliwiający powrót do normalnej aktywności fizycznej. Wyniki artroskopowego jednoczasowego leczenia operacyjnego ACL i łąkotki są dobre, a czas rehabilitacji wynosi od 3 do 16 tygodni w zależności od tego, czy przeprowadzono naprawę, czy częściową resekcję łąkotki.
U pacjentów, u których doszło do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasowym uszkodzeniem łąkotki, jest możliwe przeprowadzenie jednoczasowego, artroskopowego zabiegu operacyjnego obu tych struktur stawu kolanowego. Zakres zabiegu jest uzależniony od stopnia uszkodzenia, uwarunkowań anatomicznych, jednak w dużej części przypadków jest możliwe przeprowadzenie rekonstrukcji ACL i naprawy łąkotki.
Opracowano na podstawie: Battaglia MJ, Cordasco FA, Hannafin JA, Rodeo SA, O’Brien SJ, Altchek DW, Cavanaugh J, Wickiewicz TL, Warren RF.: Results of revision anterior cruciate ligament surgery. Am J Sports Med. 2007;35:2057-66; www.hss.edu; Chahla J, Dean CS, Moatshe G, Mitchell JJ, Cram TR, Yacuzzi C, LaPrade RF.: Meniscal ramp lesions: anatomy, incidence, diagnosis, and treatment. Orthop J Sports Med. 2016;4(7):2325967116657815. doi: 10.1177/2325967116657815.