Nikt już chyba nie ma wątpliwości, że otyłość stanowi poważny problem społeczny o globalnym zasięgu, określany przez WHO jako narastająca epidemia nadwagi i otyłości (globesity). Skala zjawiska rośnie także w krajach rozwijających się – w tym w Polsce. Według najnowszych danych WHO, w 2022 r. 2,5 miliarda dorosłych miało nadwagę, a ponad 890 milionów dorosłych żyło z otyłością. Problem dotyczy również młodszych grup: w 2016 r. otyłość stwierdzono u 124 milionów dzieci i nastolatków na świecie.
Wiadomo już także, że silna wola, dieta i ćwiczenia nie zawsze wystarczą do tego, by zrzucić nadmiar kilogramów i utrzymać prawidłową wagę. Rozumiejąc rangę tego problemu, medycyna od lat oferuje zabiegowe metody leczenia nadwagi i otyłości, poszukując jednocześnie rozwiązań mniej inwazyjnych, a przy tym skutecznych. Jednym z nich jest balon żołądkowy, zaliczany do procedur bariatrycznych o charakterze czasowym i odwracalnym.
Współczesne podejście do leczenia otyłości coraz częściej podkreśla konieczność terapii skojarzonej, łączącej metody zabiegowe, wsparcie dietetyczne oraz zmianę stylu życia. Balon w żołądku wpisuje się w ten model jako narzędzie wspomagające redukcję masy ciała i proces kształtowania nowych nawyków.
Balon żołądkowy na odchudzanie
Balon żołądkowy to metoda małoinwazyjna, polegająca na czasowym umieszczeniu w żołądku specjalnego balonu, który mechanicznie ogranicza objętość narządu. Dzięki temu pacjent szybciej odczuwa sytość i spożywa mniejsze porcje posiłków, co sprzyja redukcji masy ciała.
Obecnie stosuje się różne typy balonów gastrycznych, różniące się materiałem, sposobem napełniania oraz czasem pozostawania w żołądku. Najczęściej są to balony wypełniane solą fizjologiczną, które pozostają w żołądku przez około sześć miesięcy, choć dostępne są również rozwiązania o innym czasie działania.
Metoda ta bywa rekomendowana osobom z nadwagą lub otyłością, u których leczenie zachowawcze nie przyniosło efektów, a które jednocześnie nie kwalifikują się do bardziej inwazyjnych operacji bariatrycznych.
Założenie balonu żołądkowego i działanie balonu
Proces leczenia nadwagi i otyłości z zastosowaniem balonu gastrycznego rozpoczyna się od wprowadzenia balonu do żołądka w warunkach ambulatoryjnych. Zabieg przeprowadzany jest endoskopowo, z zastosowaniem znieczulenia miejscowego oraz leków uspokajających. Balon wprowadza się przez usta, a następnie napełnia roztworem soli fizjologicznej lub rzadziej powietrzem.
Po umieszczeniu w żołądku balon wywiera stały nacisk na jego ściany, co prowadzi do szybszego pojawienia się uczucia sytości. W efekcie pacjent spożywa mniejsze porcje i rzadziej odczuwa potrzebę podjadania między posiłkami.
Kluczowym elementem terapii jest czasowy charakter leczenia. Balon pozostaje w żołądku zazwyczaj przez około sześć miesięcy, po czym zostaje usunięty. W tym czasie pacjent ma możliwość wypracowania nowych schematów żywieniowych.
W ostatnich latach podkreśla się znaczenie kompleksowej opieki podczas terapii balonem żołądkowym. Coraz częściej zaleca się równoległe wsparcie dietetyka oraz – w razie potrzeby – specjalisty z zakresu psychodietetyki, co zwiększa szanse utrzymania efektów po usunięciu balonu.
Najważniejsze elementy terapii balonem żołądkowym:
- czasowe umieszczenie balonu w żołądku i mechaniczne ograniczenie jego objętości,
- łatwiejsze osiąganie uczucia sytości i zmniejszenie porcji posiłków,
- okres leczenia trwający zwykle około sześciu miesięcy,
- równoległe wsparcie dietetyczne oraz praca nad utrwaleniem nawyków,
- planowanie działań po usunięciu balonu, aby utrzymać efekty.
Dieta po balonie żołądkowym i aktywność fizyczna
Balon w żołądku sprzyja wprowadzeniu konkretnych zmian żywieniowych. Najważniejsze z nich to spożywanie częstych posiłków o niewielkiej objętości, co stabilizuje poziom energii i ogranicza napady głodu. Istotne znaczenie ma także dokładne przeżuwanie pokarmów.
Dieta podczas terapii balonem żołądkowym opiera się na zasadach racjonalnego żywienia. Zaleca się ograniczenie tłustych produktów na rzecz warzyw, chudego białka, ryb, drobiu, jaj oraz nabiału o obniżonej zawartości tłuszczu. Ogranicza się spożycie alkoholu, słodyczy i fast foodów.
Równie ważnym elementem terapii jest regularna aktywność fizyczna. Po początkowym okresie adaptacji zaleca się stopniowe włączanie ruchu. Aktualne wytyczne wskazują, że umiarkowana aktywność aerobowa może znacząco wspierać proces redukcji masy ciała i poprawiać ogólny stan zdrowia.
W praktyce kluczowe jest to, by sposób jedzenia był powtarzalny i możliwy do utrzymania na co dzień. Regularność posiłków, kontrola porcji oraz unikanie płynnych kalorii ułatwiają utrzymanie deficytu energetycznego także po usunięciu balonu.
Skuteczność balonu żołądkowego i efekty odchudzania
Skuteczność terapii balonem żołądkowym została potwierdzona w licznych badaniach klinicznych. Dane z literatury wskazują na istotną redukcję masy ciała w trakcie sześciomiesięcznego okresu terapii oraz poprawę parametrów metabolicznych.
W badaniu opublikowanym w 2016 roku w czasopiśmie World Journal of Gastroenterology wykazano, że pacjenci tracili od kilkunastu do ponad dwudziestu kilogramów w trakcie leczenia. Co istotne, obserwowano również korzystny wpływ na choroby współistniejące, takie jak cukrzyca typu drugiego, nadciśnienie tętnicze czy zespół metaboliczny.
Aktualne doniesienia podkreślają jednak, że trwałość efektów odchudzania zależy w dużej mierze od utrzymania zdrowych nawyków po usunięciu balonu. Sama procedura nie stanowi samodzielnego rozwiązania, lecz element szerszego procesu terapeutycznego.
Co pomaga utrzymać efekty odchudzania:
- utrzymanie regularności posiłków i kontroli porcji,
- konsekwentne ograniczanie wysokokalorycznych przekąsek i słodyczy,
- systematyczna aktywność fizyczna dopasowana do możliwości,
- świadome wybory żywieniowe także po usunięciu balonu,
- korzystanie ze wsparcia specjalistów, gdy jest potrzebne.
Leczenie otyłości balonem żołądkowym przynosi najlepsze rezultaty wtedy, gdy pacjent traktuje je jako etap zmiany stylu życia. Połączenie zabiegu z długofalową modyfikacją diety, regularną aktywnością fizyczną oraz świadomym podejściem do odżywiania pozwala osiągnąć stabilne i korzystne efekty zdrowotne.
Posłuchaj artykułu:
- Artykuł "Balon w żołądku sposobem na szczupłą sylwetkę" jest dostępny w formie audio z lektorem - posłuchaj teraz (08:41 minuty)
Źródła:
- Rudy Mrad, Karim Al Annan, Lea Sayegh, i in., "Comparative effectiveness of balloons, adjustable balloons, and endoscopic sleeve gastroplasty: a network meta-analysis of randomized trials", Gastrointestinal endoscopy, 527.e1-527.e19, 2025
- Guowu Sun, Chuqi Xia, Yinuo Wang, i in., "The Efficacy and Safety of Adjustable Intragastric Balloon for Weight Loss: A Systematic Review and Meta-Analysis", Obesity facts, 415-428, 2025
- D T H de Moura, Sergio A. Sánchez-Luna, Adriana Fernandes Silva, i in., "Intragastric Balloons: Practical Considerations", Gastrointestinal endoscopy clinics of North America, 687-714, 2024
-
3.7/5 (opinie 9)