Korekta odstających uszu to jedna z częstszych przyczyn wykonywania otoplastyki. Najlepsze efekty uzyskiwane są wtedy, kiedy zabieg przeprowadzany jest w wieku dziecięcym: procesy wzrostowe nie są jeszcze zakończone, wobec czego można nimi odpowiednio pokierować tak, by uzyskać oczekiwany kształt ucha (nie ogranicza to oczywiście możliwości wykonywania plastyki u osób dorosłych).
By leczenie przyniosło jak najlepsze rezultaty, konieczne są pewne zachowania, o których zawsze informuje lekarz przeprowadzający zabieg.
Opieka pozabiegowa i zalecenia dotyczące rany

Bezpośrednio po zabiegu zostaje założony opatrunek, którego noszenie jest konieczne przez okres około tygodnia. Ważne, by nie był on założony zbyt mocno - nadmierny ucisk sprzyja występowaniu stanu zapalnego, mógłby też niekorzystnie odbić się na kształcie operowanych wcześniej struktur.
Ochraniać ma on ranę przed infekcją, z tego powodu w okresie noszenia opatrunku pacjent nie powinien myć włosów (wilgoć sprzyja rozwojowi patogenów). Po tym czasie jak najbardziej można myć głowę, należy też oczyszczać okolicę miejsca operowanego - właściwa higiena nie dopuszcza do zakażenia, konieczne jest jednak dokładne osuszenie omawianej okolicy.
Szwów, które założono we wnętrzu ucha, nie usuwa się. Zewnętrzne z kolei zwykle są samorozpuszczalne, jeśli jednak użyto innych, zdejmuje się je po okresie około tygodnia.
Ochrona uszu po operacji
Na noc zaleca się zakładanie opaski na głowę. Podczas snu człowiek nie jest w stanie kontrolować swoich ruchów, więc metoda służy temu, by uszy nie uległy odkształceniu.
Warto także unikać noszenia ciężkich nakryć głowy, które mogłyby wywierać nacisk na uszy. W razie konieczności noszenia czapki, powinna być ona dobrze dopasowana i nieuciskająca.
Powrót do aktywności i codziennych zajęć
Pacjentom zaleca się unikanie sportów kontaktowych i grupowych, takich jak koszykówka, siatkówka, przez okres 6-8, czasem nawet 12 tygodni. Podobne ograniczenie dotyczy pływania i innych form aktywności, których trenowanie stanowiłoby ryzyko wystąpienia urazu uszu.
W przypadku osób dorosłych, wystarczający jest zazwyczaj tydzień odpoczynku w domu. Jeżeli chodzi o dzieci, niektórzy lekarze mogą preferować przerwę w chodzeniu do szkoły równą dwóm tygodniom - wszystko zależy od wieku oraz stanu pacjenta i jego samopoczucia.
Zalecenia dotyczące codziennej pielęgnacji uszu:
- stosowanie łagodnych środków do mycia,
- nawilżanie skóry wokół uszu,
- unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce bez odpowiedniej ochrony.
Leki i objawy wymagające konsultacji lekarskiej

W okresie pozabiegowym mogą występować dolegliwości bólowe. W tej sytuacji zaleca się stosowanie leków zmniejszających nasilenie tego objawu - zwykle paracetamol albo ibuprofen. Rekonwalescenci powinni unikać stosowania kwasu acetylosalicylowego, który zwiększa ryzyko występowania krwawień.
Objawy, które mogą wymagać pilnej konsultacji lekarskiej:
- silne, nieustępujące po lekach bóle,
- wysoka (około 38 stopni Celsjusza i powyżej) gorączka,
- krwawienie bądź silne zaczerwienienie w operowanym miejscu.
Regularne wizyty kontrolne
Należy pamiętać, że regularne wizyty kontrolne u lekarza są niezbędnym elementem opieki pooperacyjnej. Pozwalają one monitorować gojenie się ran oraz wczesne wykrycie ewentualnych komplikacji.
Blizny keloidowe, które mogą pojawić się po zabiegach chirurgicznych, stanowią czasem problem estetyczny. W przypadku ich wystąpienia warto skonsultować się z lekarzem w celu omówienia możliwości leczenia, które mogą obejmować stosowanie preparatów miejscowych lub specjalistyczne zabiegi dermatologiczne.
Wsparcie psychologiczne po zabiegu
Nie trzeba wyjaśniać, że odstające uszy mogą powodować kompleksy, szczególnie u dzieci. Badanie tureckich lekarzy z 2014 roku udowodniło, że w populacji dziecięcej z omawianym defektem otoplastyka zmniejsza nasilenie problemów natury psychologicznej. By jednak zabieg przyniósł pełen efekt, należy pamiętać o wydanych przez lekarza zaleceniach i starać się ich przestrzegać.
Warto również wspomnieć o możliwości skorzystania z wsparcia psychologicznego po zabiegu, szczególnie w przypadku dzieci, które mogą potrzebować pomocy w adaptacji do nowego wyglądu i zrozumieniu zmian, jakie zaszły w ich wyglądzie.
Źródła:
- Songu M., Kutlu A., "Long-term psychosocial impact of otoplasty performed on children with prominent ears", The Journal of Laryngology and Otology, vo.128/09, Sep 2014, pp 768-771", The Journal of Laryngology and Otology, 128/09, 768-771, 2014
- M. Songu, A. Kutlu, "Long-term psychosocial impact of otoplasty performed on children with prominent ears", The Journal of Laryngology & Otology, 128, 768–771, 2014
- Cleveland Clinic, "Otoplasty" (my.clevelandclinic.org)
- A. A .Orabi, B. H. Chintamani, M. S. Timms, "Is a head bandage useful after otoplasty?", Ear, nose, & throat journal, 88(10):E17-22., 17-22, 2009