Najczęściej wykonywane zabiegi laryngologiczne

Wielu pacjentów, słysząc nazwę laryngolog, nie potrafi wymienić chorób, którymi zajmuje się ten specjalista. Pełna nazwa, wywodząca się z greki, brzmi „otorynolaryngolog” i opisuje obszar ich zainteresowań. Otorynolaryngolog zajmuje się chorobami uszu, gardła, nosa oraz krtani, ale to nie opisuje wszystkiego. Jego pacjentami są również osoby zmagające się z chorobami zatok, chrypką i chrapaniem, ale także pacjenci z kaszlem, z zawrotami głowy, trudnościami w połykaniu oraz guzami w obrębie szyi.

W celu leczenia tych schorzeń laryngolog wykonuje liczne zabiegi, które ze względu na złożoną budowę tych narządów i ich otoczenia, wymagają od niego szczegółowej jej znajomości.

W obrębie szyi i głowy biegną główne naczynia krwionośne odżywiające najważniejszy z naszych organów – mózg (t. szyjna), delikatne nerwy, jak nerw krtaniowy wsteczny – umożliwiający emisję głosu, oraz nerw błędny, kontrolujący funkcjonowanie licznych narządów w jamie brzusznej oraz serca.

Oddziały laryngologii często są również nazywane oddziałami chirurgii głowy i szyi. Najczęściej wykonywane zabiegi to:

• usunięcie migdałków podniebiennych,
• wycięcie polipów nosa i zatok,
• plastyka przegrody nosowej.

Te zabiegi to jednak tylko ułamek możliwości tych specjalistów, którzy nieraz wykonują poważne operacje dotyczące nowotworów krtani i języka.

Popularne zabiegi laryngologiczne

Tonsillektomia, czyli usunięcie migdałków podniebiennych, należy do najczęstszych zabiegów wykonywanych w laryngologii. Jeszcze w latach 70. głównym czynnikiem kwalifikującym do zabiegu były nawracające infekcje u dzieci (w 90%). Obecnie, jak podaje American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery, w 80% powodem ich usunięcia u dzieci jest obturacyjny bezdech senny.

W Polsce w 2019 r. wykonywano ponad 74 takie zabiegi na 100 000 osób w roku, ale w Norwegii czy Holandii – ponad 200, wedle statystyk Eurostatu.

Septoplastyka – zabieg korekcji krzywej przegrody nosowej, jest kolejną procedurą, często wykonywaną w laryngologii. W wyniku skrzywienia przegrody nosa u wielu pacjentów występują problemy z oddychaniem. Częstym powikłaniem jest zapalenie zatok, pojawiające się z powodu zaburzonego przepływu powietrza.

Obecnie klasyczna operacja przegrody wykonywana jest coraz rzadziej, ustępując metodom endoskopowym. Ta druga metoda daje rzadsze powikłania, a zmniejszenie objawów obserwuje się u większego odsetka pacjentów.

Oprócz wyżej wymienionych, ważnym zabiegiem laryngologicznym są operacje związane z przewlekłym zapaleniem ucha środkowego. Takie zabiegi mają na celu:

• usunięcie zmian chorobowych,
• przywrócenie normalnej funkcji ucha.

Przewlekłe zapalenie ucha środkowego może prowadzić do trwałego uszkodzenia słuchu, dlatego często wymaga interwencji chirurgicznej. Zabiegi te mogą znacząco poprawić jakość życia pacjenta.

Nowoczesne techniki endoskopowe

Zabiegi endoskopowe zatok są grupą procedur laryngologicznych, pozwalających na osiągnięcie znacznej poprawy jakości życia poprzez zmniejszenie objawów przewlekłego zapalenia zatok. W przebiegu tej choroby miesiącami utrzymuje się katar i uczucie zatkanego nosa, utrata węchu oraz bóle lub rozpieranie w obrębie twarzy.

Operacyjne leczenie zatok (FESS) to nowoczesna metoda, polegająca na usunięciu błony śluzowej, w której występują zmiany zapalne. Publikacja w Laryngoscope z 2016 r. podaje, że zabieg taki stanowi rozwiązanie nie tylko skuteczniejsze, ale również tańsze niż przewlekłe stosowanie leków – w tym również dla osób, u których występują polipy nosa.

Innowacyjność zabiegów endoskopowych polega na:

• małoinwazyjności, czyli braku konieczności wykonywania dużych cięć chirurgicznych,
• wysokiej precyzji dzięki zastosowaniu zaawansowanej technologii obrazowania,
• możliwości dokładnego obejrzenia struktur zatok przez laryngologa,
• umożliwieniu wykonania korekt anatomicznych w sposób oszczędzający tkanki,
• zmniejszonym ryzyku powikłań pooperacyjnych,
• krótszym czasie rekonwalescencji i szybszym powrocie pacjenta do codziennej aktywności.

Obecnie zabiegi endoskopowe są preferowane nad klasycznymi metodami ze względu na ich większą precyzję, krótszy czas hospitalizacji i mniejsze ryzyko infekcji.

Zaawansowane procedury laryngologiczne

 Ważnym, lecz nie tak często wykonywanym zabiegiem laryngologicznym jest założenie implantu ślimakowego. Pozwala on na odzyskanie słuchu osobom cierpiącym na obustronną głuchotę lub głęboki niedosłuch. Niestety, w Polsce takim zabiegom poddaje się zaledwie 1,6 osób na 100 000 rocznie, natomiast w Danii ponad 3 razy więcej (6/100 000 według Eurostatu).

Implanty ślimakowe to nie jedyna zaawansowana procedura dostępna w laryngologii. Technologia stale się rozwija, oferując coraz to nowe możliwości leczenia skomplikowanych przypadków. Przykładem mogą być najnowsze techniki leczenia nowotworów krtani czy zaawansowane metody rehabilitacji dla pacjentów po operacjach w obrębie głowy i szyi.

Wprowadzenie nowych technologii i metod diagnostycznych pozwala laryngologom lepiej dopasować leczenie do indywidualnych potrzeb pacjenta, co znacząco poprawia wyniki terapii i jakość życia pacjentów.

Profilaktyka i diagnostyka

Równie ważna, jak leczenie, jest profilaktyka i diagnostyka w laryngologii. Wczesne wykrycie i leczenie schorzeń może zapobiec rozwojowi poważnych chorób i konieczności interwencji chirurgicznych.

Regularne badania kontrolne, szczególnie u osób z nawracającymi problemami z uszami, nosem czy gardłem, mogą pomóc w zapobieganiu poważnym powikłaniom i utrzymaniu zdrowia na dłużej.