Przeszczep włosów u kobiet

Łysienie to problem, który dotyka nie tylko kobiet, ale również mężczyzn. W przypadku pań zmniejszenie gęstości fryzury budzi znacznie większe kompleksy z racji tego, że piękne włosy są jednym z atrybutów kobiecości, a wręcz częścią tożsamości. Co więcej, panie nie mogą iść w ślady łysiejących mężczyzn, ścinając włosy bardzo krótko lub goląc je „na zero”, bez wzbudzania przy tym kontrowersji.

Z tego powodu ratunkiem dla nich są operacje przeszczepiania włosów – dzięki nim mogą wyzbyć się kompleksów i wstydu wywołanego prześwitami skóry.

Przyczyny i diagnostyka łysienia u kobiet

Wypadanie włosów u kobiet może wiązać się ze złą dietą, stresem czy przyjmowaniem niektórych leków (łysienie telogenowe), jednak panie może dotyczyć także łysienie androgenowe. Szacuje się, że z tym rodzajem łysienia zmaga się od 20 do 60% kobiet, które nie ukończyły jeszcze 60. roku życia. Jest ono związane z wrażliwością na jeden z męskich hormonów płciowych (dihydrotestosteron, DHT).

Choroba dotyczy najczęściej okolicy czubka głowy i znacznie rzadziej niż u mężczyzn prowadzi do powstawania tzw. zakoli w części czołowej. Łysienie typu żeńskiego wiąże się z utratą owłosienia w rejonie przednio-czołowym oraz ciemieniowym, rzadziej w przedniej linii włosów.

Powodów takiej utraty włosów jest kilka. Zaliczamy do nich przede wszystkim uwarunkowania genetyczne, przedwczesne dojrzewanie płciowe, a także guzy jajników oraz stan po usunięciu macicy. O ile w przypadku łysienia telogenowego włosy odrastają, nieleczone lub zbyt późno zdiagnozowane łysienie androgenowe może spowodować nieodwracalne ubytki włosów.

Warto zwrócić uwagę, że inne czynniki, takie jak zaburzenia hormonalne, choroby tarczycy czy niedobory witaminowe, mogą również wpływać na wypadanie włosów u kobiet. Dlatego ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o przeszczepie włosów przeprowadzić kompleksową ocenę zdrowia i wyeliminować możliwe przyczyny wypadania włosów.

Wskazania do wizyty u lekarza

Do sygnałów, które powinny skłonić kobiety do wizyty u dermatologa lub trychologa, należą m.in.:

• wyraźnie zwiększone wypadanie włosów przez kilka tygodni,
• poszerzający się przedziałek,
• zmniejszenie objętości kucyka,
• prześwity skóry na czubku głowy,
• świąd lub pieczenie skóry owłosionej głowy,
• nagłe przerzedzenie po chorobie, porodzie lub w związku ze zmianą leków.

Jakie badania wykonać przed przeszczepem włosów i rozpoczęciem leczenia?

Szybka diagnostyka zwiększa szansę na zatrzymanie procesu i dobranie właściwej terapii.

W Polsce przeszczepianiem włosów zajmuje się coraz więcej klinik, które oferują coraz nowsze metody transplantacji włosów u kobiet. Przed przystąpieniem do zabiegu lekarz poddaje pacjentkę szeregowi badań w celu postawienia ostatecznej diagnozy. Oprócz szczegółowego wywiadu należy przeprowadzić także badania laboratoryjne sprawdzające poziom hormonów tarczycy, testosteronu, prolaktyny i innych (np. DHEA).

Pacjentkom proponuje się także trichogram oraz analizę pierwiastkową włosa. W praktyce diagnostycznej często pomocna jest również trichoskopia (dermatoskopowa ocena skóry głowy), a w niejasnych przypadkach – biopsja skóry.

W zależności od obrazu klinicznego lekarz może zalecić ocenę gospodarki żelazowej (np. ferrytyny) oraz innych witamin i mikroelementów. Ocenia się także gęstość i jakość obszaru dawczego (tzw. bank włosów), co warunkuje możliwość i skalę zabiegu.

Najczęściej stosuje się miejscowy minoksydyl; w wybranych sytuacjach lekarz może rozważyć inne formy leczenia. Decyzję o terapii i jej bezpieczeństwie podejmuje specjalista.

Metody przeszczepu włosów: FUT, FUE, S.A.F.E.R.

Współcześnie istnieje kilka technik zabiegowych przeszczepu włosów u kobiet. Poniżej opisujemy te najpopularniejsze.

Metoda FUT/STRIP

Klasyczna metoda FUT (Follicular Unit Transplantation), inaczej STRIP (od angielskiego słowa „pasek”), polega na pobraniu paska włosów z tyłu lub boku głowy i wydzieleniu z niego pojedynczych mieszków włosowych – tzw. graftów. Zespoły złożone z kilku włosków są następnie wszczepiane w miejsca przerzedzenia owłosienia.

Metoda FUT jest dedykowana paniom, które pragną mieć gęstą fryzurę, jednak są w stanie zaakceptować pozostałą po zabiegu linearną bliznę. Sposób ten jest zatem odpowiedni zwłaszcza dla kobiet noszących długie włosy, którymi można zakryć ślad po zabiegu.

W porównaniu z FUE, FUT często pozwala uzyskać większą liczbę graftów w jednej sesji i bywa korzystniejsza kosztowo. Nie wymaga zwykle golenia całej okolicy dawcy, co ma znaczenie dla kobiet. Minusem jest linijna blizna i możliwe uczucie napięcia w okolicy pobrania w okresie gojenia.

Skuteczność obu metod jest porównywalna przy właściwej kwalifikacji i doświadczeniu zespołu operacyjnego – wybór zależy od celów zabiegu, planów na przyszłość i akceptacji rodzaju blizny.

Metoda FUE

Przeszczep włosów metodą FUE u kobiet polega na pozyskiwaniu pojedynczych zespołów mieszkowych, pobieranych przy pomocy specjalnych mikropunchów. Zabieg wykonany tą techniką trwa o wiele dłużej niż FUT i jest droższy, ale za to powstające w jego trakcie blizny są praktycznie niewidoczne.

Innym wariantem FUE jest BHT. Metoda ta wyróżnia się nie sposobem pobrania włosów, lecz miejscem biorczym – przeszczepy pozyskuje się w niej z rejonów innych niż głowa, np. z ramion, pleców bądź pach. Z tego powodu jest częściej wybierana przez mężczyzn. Przeszczep włosów FUE to najpopularniejsza metoda na obniżenie linii włosów u kobiet.

W FUE stosuje się ręczne lub zmechanizowane mikropunchy o bardzo małej średnicy oraz różne techniki tworzenia kanałów dla graftów (np. ostrza stalowe lub szafirowe, implantery). Często konieczne jest co najmniej częściowe ogolenie okolicy dawcy.

Zalety FUE to brak blizny liniowej i szybszy powrót do aktywności, jednak przy nadmiernym pobraniu grozi mozaikowe przerzedzenie w strefie dawcy. Koszt FUE jest zwykle wyższy niż FUT, a czas zabiegu – dłuższy. BHT u kobiet stosuje się rzadko, ponieważ włosy z ciała mają inną strukturę i cykl wzrostu niż włosy z głowy.

Metoda S.A.F.E.R.

Jedną z najnowszych technik transplantacji jest metoda S.A.F.E.R. Stosuje się w niej urządzenie o tej samej nazwie. Znacznie przyspiesza ono czas zabiegu dzięki technologii głowic pneumatycznych wykorzystywanych do pobierania i wszczepiania graftów.

Technika bazuje na dużej liczbie mikronakłuć na głębokości 1 mm i bezpośrednim pobieraniu pojedynczych mieszków włosowych z tylnej i bocznej części głowy. Technika minimalizuje ryzyko widocznych blizn i pozwala uzyskać naturalne efekty, choć całkowite wyeliminowanie bliznowacenia po każdym zabiegu chirurgicznym nie jest możliwe.

Każdy przeszczep włosów u kobiet przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, w trybie ambulatoryjnym. Czas jego trwania jest uzależniony od stosowanej metody. Zabiegi wykonywane techniką FUE nierzadko zajmują cały dzień, z kolei procedury wykonane metodą S.A.F.E.R. kończą się po paru godzinach.

W ich trakcie chirurg pobiera do transplantacji ponad 1000 mieszków włosowych, co umożliwia uzyskanie zauważalnego zagęszczenia w jednym podejściu.

Kwalifikacja do zabiegu, przeciwwskazania i powikłania

Staranna kwalifikacja do przeszczepu włosów jest kluczowa dla bezpieczeństwa pacjenta i osiągnięcia przewidywalnych rezultatów. Przed zabiegiem lekarz ocenia stan zdrowia, stabilność wypadania włosów oraz jakość strefy dawczej. Istotne jest również wykluczenie chorób, które mogą zwiększać ryzyko powikłań lub ograniczać skuteczność terapii. Dzięki temu możliwe jest dobranie odpowiedniej techniki transplantacji i ograniczenie niepożądanych zdarzeń pozabiegowych.

Przeciwwskazania:

• aktywne, szybko postępujące wypadanie włosów (np. łysienie telogenowe) lub choroby o nawrotowym przebiegu, w których przeszczep zwykle nie jest zalecany,
• rozlane przerzedzenie obejmujące także strefę dawczą (niewystarczający „bank włosów”),
• aktywne stany zapalne i bliznowaciejące choroby skóry owłosionej głowy – zabieg rozważa się dopiero po dłuższej, potwierdzonej remisji,
• nieuregulowane choroby ogólnoustrojowe (np. zaburzenia tarczycy, nieleczona niedokrwistość, niewyrównana cukrzyca), zaburzenia krzepnięcia lub terapia przeciwkrzepliwa wymagająca modyfikacji,
• ciąża i karmienie piersią,
• skłonność do bliznowców, przebyte ciężkie zakażenia skóry głowy,
• nierealne oczekiwania co do efektów lub brak akceptacji dla nieuniknionych, choć zwykle mało widocznych, blizn.

Możliwe powikłania po przeszczepie:

• obrzęk czoła i powiek, zasinienia, niewielki ból i tkliwość,
• krwawienie, krwiaki, przejściowe zaburzenia czucia (drętwienie),
• infekcja rany (rzadko), zapalenie mieszków włosowych, strupki,
• czasowe przerzedzenie włosów sąsiadujących (tzw. shock loss),
• blizny – linijna po FUT oraz punktowe po FUE; blizny przerostowe lub keloidy występują rzadko,
• niepełny odrost części graftów lub nienaturalny kierunek wzrostu wymagający korekty,
• bardzo rzadko: martwica fragmentu skóry.

Ryzyko powikłań ogranicza staranna kwalifikacja, doświadczenie zespołu operacyjnego oraz ścisłe przestrzeganie zaleceń po zabiegu. Palenie tytoniu i niewyrównane choroby przewlekłe zwiększają częstość niepożądanych zdarzeń.

Rekonwalescencja i efekty przeszczepu włosów

Rekonwalescencja po przeszczepie włosów zazwyczaj trwa kilka tygodni. W tym czasie pacjentki mogą doświadczać niewielkiego dyskomfortu, obrzęku czy zaczerwienienia w miejscu zabiegu. Ważne jest, aby przestrzegać zaleceń lekarza dotyczących pielęgnacji skóry głowy oraz unikać intensywnej aktywności fizycznej przez pierwsze dni po zabiegu.

Zalecenia po zabiegu

Praktyczne zalecenia po zabiegu obejmują zwykle:

• spanie z uniesioną głową przez pierwsze 2–3 noce,
• chłodne okłady na czoło (nie na przeszczepy),
• delikatne mycie skóry głowy zgodnie z instrukcją ośrodka,
• unikanie słońca i solarium przez kilka tygodni, a także sauny, basenu,
• unikanie alkoholu,
• unikanie intensywnego wysiłku przez co najmniej 1–2 tygodnie.

Nie należy drapać strupków ani uciskać przeszczepionych okolic (opaski, kaski) do czasu pełnego wygojenia.

Kiedy widać efekty?

W pierwszych 2–8 tygodniach często dochodzi do przejściowego „zrzutu” przeszczepionych włosów – jest to zjawisko spodziewane. Nowy wzrost zwykle zaczyna się po 3–4 miesiącach. Pełne rezultaty ocenia się po około 12 miesiącach, a w okolicy czubka głowy czas ten bywa dłuższy (nawet do 12–18 miesięcy).

Skuteczność metod FUT i FUE jest zbliżona, jeśli wskazania są dobrane prawidłowo; FUT bywa tańsza i nie wymaga golenia całej okolicy dawcy, FUE z kolei wiąże się z brakiem blizny liniowej, lecz zwykle wyższym kosztem i dłuższym czasem zabiegu.

Trwałość efektów i leczenie podtrzymujące

Dla wielu kobiet efekt przeszczepu włosów jest satysfakcjonujący i pozwala na odzyskanie pewności siebie. Ponieważ jednak przeszczep nie zatrzymuje przyczyn wypadania, w celu utrzymania rezultatów często konieczne jest kontynuowanie leczenia przyczynowego i terapii podtrzymujących zaleconych przez dermatologa.

Dodatkowe metody wspomagające, takie jak laser niskoenergetyczny czy osocze bogatopłytkowe, bywają stosowane jako uzupełnienie, choć siła dowodów na ich skuteczność jest zróżnicowana.