Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że choroby narządu wzroku mogą dotyczyć nawet 285 mln osób z całego świata, z czego 246 mln dotyka upośledzenie widzenia, a 39 mln osób jest niewidoma. Według danych WHO, 15% ludności naszego globu straciła wzrok z powodu jaskry, a w Polsce każdego roku z powodu tej choroby 380 tys. osób staje się niewidomymi. Główny Urząd Statystyczny podaje, że w Polsce nawet 1,8 mln osób może być dotkniętych uszkodzeniami i chorobami narządu wzroku. Na szczęście zastosowanie lasera pozwala coraz skuteczniej walczyć z wieloma wadami i schorzeniami oczu.
Leczenie chorób oczu laserem

Zabiegi laserowe nie tylko uwalniają pacjentów od okularów, ale także są skuteczną bronią w walce z chorobami, które stanowią coraz większy problem cywilizacyjny na całym świecie. Dzięki laserowi, można leczyć schorzenia takie jak jaskra, zaćma, schorzenia siatkówki, retinopatia cukrzycowa czy retinopatia u wcześniaków.
Jaskra
To groźna choroba wzroku, która przyczynia się do utraty wzroku przez bardzo wiele osób na całym globie. Zastosowanie lasera pozwala często na zahamowanie choroby, a przynajmniej na znaczne spowolnienie jej postępów. W przypadku jaskry z kątem zamkniętym wykorzystywana jest irydomia laserowa. Jaskra z kątem otwartym wymaga przeprowadzenia trabekuloplastyki laserowej. W leczeniu jaskry używa się lasera YAG.
Zaćma
Tutaj również wykorzystywany jest laser YAG. Stosowana powszechnie metoda leczenia zaćmy to fakoemulsyfikacja, jednak coraz większym zainteresowaniem cieszy się również nowsza technika – femtofakoemulsyfikacja. Tutaj skalpel chirurga zastępowany jest właśnie laserem.
Choroby siatkówki
Najczęściej terapia laserem jest stosowana w przypadku przedarcia albo odwarstwienia siatkówki. Wykorzystuje się do tego laser zielony lub argonowy o niezwykle cienkiej wiązce rzędu 532 nm.
W przypadku retinopatii wcześniaczej, laserowa koagulacja siatkówki jest jedną z metod leczenia mających na celu ochronę przed proliferacją, czyli niekontrolowanym rozrostem naczyń krwionośnych, które mogą prowadzić do odwarstwienia siatkówki.
Retinopatia cukrzycowa a laseroterapia
W tym przypadku stosuje się laser koagulacyjny. Dzięki laseroterapii można ograniczyć znacznie ryzyko utraty widzenia. Stosuje się tu trzy rodzaje fotokoagulacji: pantofotokoagulacja (w ciężkiej retinopatii, zatrzymanie lub regresja nowotwórstwa naczyniowego), fotokoagulacja ogniskowa (celowana fotokoagulacja mikrotętniaków w plamce) i fotokoagulacja grid (przy rozlanym cukrzycowym obrzęku plamki).
Laserowa korekcja wad wzroku

Laser z powodzeniem jest wykorzystywany także do korekcji wad wzroku takich jak krótkowzroczność, nadwzroczność oraz astygmatyzm. Korekty dokonuje się z wykorzystaniem lasera excimerowego, dzięki któremu możliwe jest odpowiednie wymodelowanie krzywizny rogówki.
Laser excimerowy jest stosowany w różnych procedurach okulistycznych, takich jak:
-
LASIK (Laser-Assisted in Situ Keratomileusis): LASIK to procedura chirurgiczna, w której laser excimerowy jest używany do modelowania rogówki w celu korekcji wad refrakcji, takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność i astygmatyzm. Laser excimerowy usuwa bardzo cienkie warstwy tkanki z powierzchni rogówki, zmieniając jej kształt i poprawiając zdolność refrakcyjną oka.
-
PRK (Photorefractive Keratectomy): PRK to inna procedura laserowej korekcji wad refrakcji, w której laser excimerowy jest używany do bezpośredniego usuwania warstwy zewnętrznej rogówki. Następnie rogówka się regeneruje, tworząc nową powierzchnię o optymalnym kształcie, co prowadzi do poprawy ostrości wzroku.
-
LASEK (Laser Subepithelial Keratomileusis): LASEK to podobna do PRK procedura, w której laser excimerowy jest stosowany do modelowania rogówki poprzez usunięcie i przemodelowanie cienkiej warstwy zewnętrznej, zwanej nabłonkiem rogówki.
-
Surface Ablation: Laser excimerowy może być również używany w innych procedurach powierzchniowych, takich jak Epi-LASIK czy TransPRK. Te techniki również obejmują usunięcie lub przemodelowanie warstwy nabłonka rogówki za pomocą lasera excimerowego.
Korzyści z laserowej korekcji oczu

Laserowa korekcja wad wzroku może znacznie poprawić jakość życia pacjentów. Osoby, które wcześniej zmagają się z koniecznością noszenia okularów lub soczewek kontaktowych, mogą cieszyć się większą swobodą i wygodą bez nich. Poprawa ostrości wzroku po zabiegu pozwala na lepsze funkcjonowanie w życiu codziennym, pracy i aktywnościach rekreacyjnych.
Po laserowej korekcji wzroku, większość pacjentów doświadcza szybkiego powrotu do normalnych aktywności. Czas rekonwalescencji po zabiegu jest zazwyczaj krótki, a większość pacjentów może wrócić do pracy i innych codziennych obowiązków w ciągu kilku dni od zabiegu.
Operacja laserowa oczu oferuje trwałe efekty. Po zabiegu, poprawa ostrości wzroku jest zazwyczaj utrzymywana przez długie lata. Oczywiście, naturalne zmiany w zdolności refrakcyjnej oka mogą wystąpić wraz z upływem czasu, ale większość pacjentów cieszy się korzyściami po zabiegu.
Procedury laserowej korekcji wzroku, takie jak LASIK, femtoLASIK, PRK czy ReLEx SMILE, są dobrze zbadane i uznane za bezpieczne i skuteczne. Zaawansowana technologia laserowa pozwala na precyzyjne działanie na tkanki oka, minimalizując ryzyko powikłań.
Laserowa korekcja wad wzroku jest procedurą dostosowaną do indywidualnych potrzeb pacjenta. Przed zabiegiem przeprowadza się badania i ocenę stanu oka, co pozwala na spersonalizowane podejście do każdego pacjenta i zapewnienie optymalnych rezultatów.
Źródła:
- Tae-Im Kim, Jorge Alió del Barrio, Mark R Wilkins, Beatrice Cochener, Marcus Ang, "Refractive surgery" (www.researchgate.net), The Lancet, 2019
- Lesley A. Everett and Yannis M. Paulus, "Laser Therapy in the Treatment of Diabetic Retinopathy and Diabetic Macular Edema" (www.ncbi.nlm.nih.gov), National Library of Medicine, 2021
- Ismael Cordero, "Understanding and safely using ophthalmic lasers" (www.ncbi.nlm.nih.gov), National Library of Medicine, 2015
- Ameen Marashi, "Laser Therapy for Diabetic Retinopathy and Diabetic Macular Edema" (assets.bmctoday.net), Retina Today, 2017
- William C Lloyd III, Rachael Zimlich, "Laser Eye Surgery: What You Should Know" (www.healthline.com), Modern Optometry, 2022
- Joanna Wierzbowska, Barbara Czarnota-Nowakowska, "Laserowa korekcja wzroku - fakty i mity", Laserowa korekcja wzroku, 2021