Jak podają statystyki, z chrapaniem zmaga się ok. 80% mężczyzn i 40% kobiet. Stopni jego natężenia jest wiele, począwszy od lekkiego pochrapywania, a skończywszy na bardzo głośnych dźwiękach uniemożliwiających sen partnera, słyszalnych nawet z drugiego pomieszczenia.
Problem chrapania dotyka w Polsce, według różnych szacunków, nawet kilkunastu milionów osób. Częstość jego występowania rośnie z wiekiem, jest również silnie powiązana ze stylem życia – nadwaga i otyłość, palenie papierosów oraz spożywanie alkoholu przed snem znacząco nasilają ten problem.
Chrapanie i bezdech senny – przyczyny i zagrożenia

Chrapanie nie jest wyłącznie przypadłością akustyczną, która zakłóca sen. To objaw utrudnionego przepływu powietrza przez górne drogi oddechowe, który w wielu przypadkach może świadczyć o poważniejszym schorzeniu – obturacyjnym bezdechu sennym (OBS). Polega on na wielokrotnym zatrzymywaniu lub spłycaniu oddechu podczas snu, co prowadzi do niedotlenienia organizmu i groźnych konsekwencji zdrowotnych.
Pacjenci z bezdechem sennym skarżą się na permanentne zmęczenie, poranne bóle głowy, problemy z koncentracją i nadmierną senność w ciągu dnia, co zwiększa ryzyko wypadków komunikacyjnych i zawodowych.
Długofalowo, nieleczony bezdech senny znacząco zwiększa ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, zawału, udaru mózgu, a także cukrzycy typu 2. Dlatego każda osoba, która głośno i regularnie chrapie, a dodatkowo odczuwa objawy zmęczenia w ciągu dnia, powinna zgłosić się do lekarza w celu diagnostyki.
Podstawowym badaniem jest konsultacja laryngologiczna, podczas której lekarz ocenia anatomię nosa, gardła i podniebienia. W przypadku podejrzenia bezdechu sennego, złotym standardem diagnostycznym jest badanie snu (polisomnografia lub poligrafia), które precyzyjnie określa liczbę i długość bezdechów w ciągu nocy.
Leczenie chrapania metodą Celon
Współczesna medycyna oferuje wiele metod leczenia chrapania, a jedną z najskuteczniejszych i najmniej inwazyjnych jest termoablacja bipolarna metodą Celon (RFITT). Zabieg ten wykorzystuje fale radiowe o wysokiej częstotliwości do precyzyjnego i kontrolowanego usztywnienia tkanek miękkich gardła, które są odpowiedzialne za chrapanie.
Procedura wykonywana jest w trybie ambulatoryjnym, w znieczuleniu miejscowym i trwa około 20-40 minut. Lekarz, po znieczuleniu podniebienia miękkiego sprayem, wprowadza w nie specjalną elektrodę. Fale radiowe powodują podgrzanie i koagulację tkanek od wewnątrz, bez uszkadzania powierzchni śluzówki.
W efekcie, w ciągu kilku tygodni po zabiegu, w podniebieniu tworzą się niewielkie, wewnętrzne blizny, które usztywniają i skracają je, eliminując wibracje podczas snu. W razie potrzeby lekarz może uzupełnić procedurę o skrócenie języczka lub zmniejszenie przerośniętych migdałków.
Metoda Celon jest również z powodzeniem stosowana w leczeniu niedrożności nosa spowodowanej przerostem małżowin nosowych dolnych. W tym przypadku elektrody wprowadza się do wnętrza małżowin, co prowadzi do ich obkurczenia i poprawy przepływu powietrza przez nos. Skuteczność tej metody w leczeniu chrapania i łagodnego bezdechu sennego sięga ponad 90%.
Zalecenia po zabiegu Celon
Po zabiegu pacjent może niemal od razu wrócić do domu. Przez kilka dni może odczuwać dyskomfort w gardle, podobny do anginy, który można łagodzić ogólnodostępnymi lekami przeciwbólowymi.
Zalecenia po zabiegu obejmują:
- unikanie gorących i pikantnych potraw,
- rezygnację z alkoholu,
- unikanie intensywnego wysiłku fizycznego,
- oczekiwanie na pełny efekt usztywnienia tkanek po około 4-6 tygodniach.
Zabieg Celon – wskazania i kwalifikacje

Przed wykonaniem zabiegu lekarz przeprowadzi z pacjentem rzetelny wywiad oraz badanie laryngologiczne w celu kwalifikacji. Do głównych wskazań należą: wiotkie i wydłużone podniebienie miękkie, przerost języczka, przerost małżowin nosowych oraz przerost nasady języka lub migdałków podniebiennych.
Proces kwalifikacji pacjentów do zabiegu Celon obejmuje:
- szczegółowy wywiad medyczny dotyczący objawów chrapania i ewentualnych epizodów bezdechu sennego,
- ocenę ogólnego stanu zdrowia pacjenta, w tym analizę czynników ryzyka takich jak otyłość, palenie tytoniu i spożycie alkoholu,
- konsultację z laryngologiem, który ocenia anatomię dróg oddechowych,
- przeprowadzenie badań diagnostycznych, takich jak polisomnografia, w celu ustalenia nasilenia problemu.
Skuteczność długoterminowa zabiegu Celon
Choć metoda Celon jest bardzo skuteczna, u niektórych pacjentów mogą wystąpić nawroty chrapania po pewnym czasie. W takich przypadkach mogą być wymagane zabiegi przypominające, aby utrzymać osiągnięty efekt terapeutyczny. Regularna kontrola u laryngologa może pomóc w monitorowaniu skuteczności zabiegu.
Koszty leczenia chrapania metodą Celon
Koszt leczenia chrapania metodą Celon w Polsce jest zróżnicowany i zależy od placówki oraz zakresu zabiegu. Ceny wahają się zazwyczaj od 1500 zł do około 7500 zł. Wiele ośrodków, jak Centrum Medyczne MML w Warszawie czy Centrum Leczenia Chrapania i Bezdechu w Bydgoszczy, oferuje kompleksową diagnostykę i leczenie zaburzeń oddychania podczas snu.
Alternatywne metody leczenia chrapania i bezdechu sennego
Warto pamiętać, że zabiegi laryngologiczne są jedną z wielu dostępnych opcji.
Alternatywne metody leczenia obejmują:
- aparat CPAP (Continuous Positive Airway Pressure), który utrzymuje drożność dróg oddechowych podczas snu,
- aparaty wewnątrzustne wysuwające żuchwę,
- specjalistyczne zabiegi chirurgiczne,
- technika harmoniczna z użyciem noża harmonicznego do precyzyjnego modelowania tkanek podniebienia.
Ostateczny wybór metody leczenia zależy od przyczyny problemu i powinien być podjęty wspólnie z lekarzem po dokładnej diagnostyce.
Źródła:
- J. A. De Backer i in., "Radiofrequency volumetric tissue reduction of the soft palate for snoring: a systematic review and meta-analysis", European Archives of Oto-Rhino-Laryngology, 2019
- K. L. Pang i in., "Laser-assisted uvulopalatoplasty versus radiofrequency ablation for the treatment of snoring: a systematic review and meta-analysis", European Archives of Oto-Rhino-Laryngology, 2014
- czytelniamedyczna.pl, "Skuteczność leczenia chrapania i łagodnego obturacyjnego bezdechu sennego z wykorzystaniem urządzenia Celon", 2014
- Yufeng Liu i in., "Office-based multi-level surgeries versus isolated palatal surgery for snoring and mild-to-moderate obstructive sleep apnea: a systematic review and meta-analysis", Sleep and Breathing, 2023