Zespół rozluźnienia pochwy (Vaginal Relaxation Syndrome, VRS) ma kilka przyczyn. Jedną z nich jest poród naturalny powodujący rozciągnięcie pochwy, a organizm kobiecy niejednokrotnie nie potrafi efektywnie zregenerować mikrouszkodzeń poporodowych. Drugą przyczyną są naturalne procesy starzenia się. Włókna kolagenu i elastyny tracą sprężystość, a przez to tkanki stają się wiotkie i nadmiernie rozciągliwe.
Objawy i skutki zespołu rozluźnienia pochwy
Zespół rozluźnienia pochwy charakteryzuje się wieloma dolegliwościami. Kobiety subiektywnie odczuwają nadmierną wiotkość pochwy i tkanek. Czasem dochodzi do nietrzymania wydzieliny z pochwy, co jest powodem trudności z utrzymaniem prawidłowej higieny. U części pacjentek występuje nietrzymanie moczu. Spada też jakość współżycia seksualnego i satysfakcja ze stosunków.

Najczęstsze objawy zespołu rozluźnienia pochwy:
- Uczucie nadmiernej wiotkości pochwy
- Nietrzymanie wydzieliny lub moczu
- Problemy z utrzymaniem higieny intymnej
- Obniżona satysfakcja ze współżycia
- Spadek pewności siebie i atrakcyjności
W ostatnich latach coraz częściej zwraca się uwagę na psychologiczne konsekwencje VRS. Pacjentki zgłaszają obniżone poczucie atrakcyjności, spadek pewności siebie i pogorszenie relacji partnerskich. Według najnowszych publikacji z lat 2021–2023, włączenie wsparcia psychologicznego do terapii zwiększa skuteczność leczenia i poprawia długoterminową satysfakcję pacjentek.
Aspekty fizyczne i psychologiczne
Objawy fizyczne to głównie uczucie rozluźnienia pochwy, trudności z utrzymaniem higieny oraz pojawienie się nietrzymania moczu. Często wpływa to na komfort codziennego życia.
Dla wielu kobiet zespół VRS oznacza obniżenie jakości życia seksualnego i pewności siebie. To z kolei może prowadzić do pogorszenia relacji partnerskich i obniżenia nastroju.
Zabieg laserowego odmładzania pochwy
Odmładzanie pochwy laserem ma na celu przywrócenie elastyczności i jędrności ścian pochwy. Zabieg przeprowadzany jest ambulatoryjnie i nie wymaga znieczulenia. Przed zabiegiem należy wykonać badanie cytologiczne. Podczas zabiegu do pochwy wprowadza się specjalnie zaprojektowaną głowicę lasera, a następnie naświetla pulsami światła laserowego jej ściany i ujście.

Ciepło wytworzone podczas zabiegu napina włókna kolagenowe i stymuluje przebudowę tkanki łącznej. Poprawia się napięcie ścian pochwy, a śluzówka jest bardziej nawilżona i elastyczna. Zabieg trwa około 10 minut, a pozytywne efekty utrzymują się około dwóch lat lub do następnego porodu.
Ćwiczenie mięśni Kegla wydłuża trwałość efektów zabiegu. Zabieg nie jest obciążający i kobieta od razu może wrócić do codziennych aktywności. Przez kilka dni zaleca się nosić podpaski z powodu przesięku płynu surowiczego. Współżycie można rozpocząć miesiąc po zabiegu.
Zalecenia po zabiegu laserowego odmładzania pochwy:
- Unikanie współżycia przez około miesiąc
- Stosowanie podpasek przez kilka dni
- Ćwiczenie mięśni Kegla dla wzmocnienia efektów
- Kontrolna wizyta lekarska w razie potrzeby
Aktualne badania kliniczne wskazują, że skuteczność laseroterapii wynika nie tylko z przebudowy włókien kolagenowych, ale także ze zwiększonej angiogenezy i poprawy ukrwienia błony śluzowej. Dzięki temu pochwa staje się lepiej nawilżona, co zmniejsza ryzyko podrażnień i infekcji intymnych. Efekt biologiczny widoczny jest już po kilku tygodniach, a w pełni rozwija się w ciągu 2–3 miesięcy.
Laseroterapia pochwy jest procedurą uznawaną za bezpieczną. Powikłania zdarzają się rzadko i dotyczą głównie przemijających podrażnień błony śluzowej.
Rodzaje laserów w ginekologii estetycznej
Obecnie gabinety ginekologii estetycznej dysponują kilkoma laserami do rewitalizacji pochwy. Najbardziej popularnym jest laser frakcyjny CO2 Mona Lisa Touch. Laser ten został zaprojektowany przez włoską firmę DEKA. Równie popularne wydaje się być kompleksowe urządzenie Fotona SP Spectro lub Dynamic, które jest połączeniem dwóch rodzajów laserów.
Laser Er:YAG używany jest do rewitalizacji pochwy, a laser Nd:YAG do chirurgii tkanek miękkich. Ostatnio przebojem zdobywa rynek laser Er:YAG Petite Lady Action II produkowany przez firmę Lutronic. Producenci laserów erbowo-yagowych podkreślają niższe ryzyko uszkodzeń termicznych tkanek niż ma to miejsce przy zastosowaniu laserów CO2.
Według najnowszych analiz z 2022–2023 roku, wprowadzenie laserów o regulowanej mocy i systemach chłodzenia znacząco zmniejszyło ryzyko poparzeń i podrażnień błony śluzowej. W praktyce klinicznej coraz częściej wykorzystuje się połączenie laseroterapii z PRP (osoczem bogatopłytkowym), co daje lepsze i trwalsze efekty rewitalizacji.
Źródła:
- Blayne Welk, Erin Kelly, "Laser devices for vaginal rejuvenation: effectiveness, regulation and marketing", Canadian Medical Association journal, 195–196, 2023
- Fiona Li, Vanessa Picard-Fortin, Sarah Maheux-Lacroix, i in., "The Efficacy of Vaginal Laser and Other Energy-based Treatments on Genital Symptoms in Postmenopausal Women: A Systematic Review and Meta-analysis", Journal of minimally invasive gynecology, 668-683, 2021
- Marie Fidela R. Paraiso, Cecile A. Ferrando, Eric R. Sokol, i in., "A randomized clinical trial comparing vaginal laser therapy to vaginal estrogen therapy in women with genitourinary syndrome of menopause: The VeLVET Trial", Menopause, 50-56, 2020