Leczenie żylaków pijawkami

Hirudoterapia to metoda, która ostatnimi czasy wraca do łask. Stosowana już w czasie starożytnego Egiptu, a także w Indiach, przez wiele lat była traktowana z rezerwą przez wielu specjalistów, jak i chorych. Na zachodzie Europy jeszcze do niedawna uznawana za przestarzałą, w Europie Środkowej i Wschodniej jest dość popularną techniką leczenia chorób takich jak hemoroidy czy  żylaki podudzi, łydek bądź ud.

W ostatnich latach rośnie również zainteresowanie metodami wspierającymi mikrokrążenie i redukcję stanów zapalnych, co sprawia, że hirudoterapia bywa rozważana jako element terapii wspomagającej u wybranych pacjentów. Nadal jednak nie zastępuje nowoczesnych metod leczenia żylaków, a jej stosowanie wymaga odpowiedniej oceny lekarskiej.

Informacje ogólne o hirudoterapii

W 2005 roku Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków przyznała terapii przy pomocy pijawek status oficjalnej metody leczenia. Zmianę podejścia lekarzy można zaobserwować chociażby w Niemczech, gdzie leczenie żylaków pijawkami jest refundowane z lokalnych kas chorych. Także w Polsce łatwo znaleźć klinikę oferującą ten rodzaj terapii obok takich metod jak skleroterapia czy leczenie żylaków laserem.

Najważniejsze korzyści wynikające z popularności hirudoterapii:

• rosnąca liczba ośrodków oferujących terapię
• zainteresowanie jako metodą wspomagającą leczenie żylaków
• akceptacja w części krajów Europy Zachodniej
• status oficjalnej metody medycznej w USA

Jak działa leczenie żylaków pijawkami?

Do leczenia używa się pijawek lekarskich wyhodowanych w sterylnych warunkach. Ma to istotne znaczenie, ponieważ takie pijawki nie przenoszą żadnych chorób.

W przypadku terapii żylaków ud, łydek czy podudzi, pijawki przystawia się w okolicy niewydolnych naczyń. Następnie dochodzi do naruszenia ciągłości skóry, a zwierzę zaczyna wysysać krew.

W ślinie pijawki znajdują się substancje biologicznie czynne wpływające na krążenie, m.in. hirudyna, destabilaza i escyna. Mogą one poprawiać przepływ krwi i łagodzić lokalny stan zapalny, dzięki czemu część pacjentów odczuwa zmniejszenie napięcia i ciężkości nóg.

Efekty stosowania hirudoterapii

Badania wskazują, że hirudoterapia może przynieść krótkoterminową poprawę objawów, takich jak ból czy obrzęk. Aktualne rekomendacje podkreślają jednak, że metoda ta nie zamyka niewydolnych żył i nie zastępuje leczenia przyczynowego, np. laseroterapii czy skleroterapii.

Zabiegi z zastosowaniem pijawek mogą złagodzić nieprzyjemne dolegliwości, takie jak ból i obrzęki. Skuteczność terapii zależy jednak od wielkości i zaawansowania żylaków.

U części pacjentów obserwuje się zmniejszenie obrzęków oraz poprawę ukrwienia skóry. Efekty te mają jednak charakter czasowy i są najczęściej elementem terapii wspomagającej, a nie podstawowej.

Jakich efektów można się spodziewać?

Już po kilku zabiegach nogi mogą stać się lżejsze i mniej obrzmiałe, a skóra wygląda na lepiej ukrwioną. To pierwszy sygnał, że poprawia się krążenie. Stare, duże guzki zwykle nie zmieniają kształtu, ale mniejsze zmiany mogą stać się mniej widoczne.

Dodatkowo, dzięki przystawianiu pijawek:

• poprawi się krążenie krwi
• tkanki zostają dotlenione
• dojdzie do usunięcia toksyn
• poziom trójglicerydów we krwi spadnie

Coraz częściej podkreśla się także rolę terapii wspomagających takich jak kompresjoterapia czy zwiększenie aktywności fizycznej. Mogą one utrwalać i wzmacniać efekty osiągnięte dzięki hirudoterapii.

Ryzyko i przeciwwskazania

Hirudoterapia, mimo że naturalna, nie jest pozbawiona ryzyka. Możliwe jest wystąpienie obfitych krwawień, reakcji alergicznych, zakażeń skóry lub przebarwień. Dlatego terapia ta nie jest zalecana u osób z zaburzeniami krzepnięcia, anemią czy u kobiet w ciąży.

Najważniejsze przeciwwskazania do hirudoterapii:

• zaburzenia krzepnięcia krwi
• ciężka anemia
• aktywne infekcje skóry
• ciąża i okres karmienia
• uczulenie na składniki śliny pijawki

Specjaliści podkreślają konieczność korzystania wyłącznie z certyfikowanych gabinetów oraz stosowania pijawek medycznych jednorazowego użytku.

Jak przygotować się do zabiegu?

Bezpośrednio przed zabiegiem należy odstawić leki rozrzedzające krew. Ciało nie powinno być perfumowane ani pokryte kosmetykami o intensywnym zapachu, ponieważ mogą one utrudniać przyssanie się pijawki.

Powstałych ranek nie wolno drapać. Jeśli świąd jest nasilony, można sięgnąć po maść łagodzącą świąd skóry. Zaleca się również stosowanie diety niskotłuszczowej bogatej w witaminę D, która wspiera zdrowie naczyń.

W nowszych zaleceniach zwraca się uwagę na konieczność monitorowania stanu skóry i poziomu hemoglobiny w przypadku częstych zabiegów, ponieważ każda sesja wiąże się z utratą niewielkiej ilości krwi.