Metody leczenia hemoroidów

Na żylaki odbytu, zwane inaczej hemoroidami, cierpi coraz więcej ludzi. Według danych WHO (World Health Organization), problemy z guzkami krwawniczymi ma połowa osób powyżej 50. roku życia oraz trzy czwarte kobiet ciężarnych i po porodzie. Potwierdza to lek. med. Marek Woźniak z Centrum Medycznego Scanmed Multimedis w Krakowie. Jak wyjaśnia, jedną z przyczyn dolegliwości przyszłych matek może być wywołany rosnącym płodem ucisk macicy na żyły. Istnieje wiele powodów powstawania hemoroidów – mogą to być złe nawyki żywieniowe, siedzący tryb życia lub uwarunkowania genetyczne. Do wystąpienia schorzenia może też przyczynić się ciąża, otyłość, choroby okolicy odbytu oraz niektóre dyscypliny sportowe (jazda konna, kolarstwo itp.).

Jak rozpoznać stopień hemoroidów?

• I stopień: hemoroidy nie są wyczuwalne ani widoczne na zewnątrz kanału odbytu. Najczęstszym objawem są powtarzające się bezbolesne krwawienia.
• II stopień: hemoroidy wypadają przy próbie parcia, ale cofają się samoistnie.
• III stopień: hemoroidy mają skłonność do wypadania poza kanał odbytu po oddaniu stolca i przy wysiłku fizycznym. Nie cofają się samodzielnie. W tym stadium mogą powodować ból, krwawienie, pieczenie i świąd.
• IV stopień: hemoroidy wypadają i nie dają się odprowadzić. Powodują krwawienie, świąd i inkontynencję.

Nowoczesne metody leczenia hemoroidów

Zabiegi służące wyleczeniu hemoroidów można podzielić na klasyczne (chirurgiczne) oraz bardziej nowoczesne – instrumentalne metody leczenia (np. laserowe czy przy pomocy fal radiowych). Przy tych drugich wykorzystuje się specjalny wziernik (anoskop), umożliwiający uwidocznienie zmienionych chorobowo hemoroidów. Zabiegi zwykle wykonywane są w warunkach ambulatoryjnych, a ich celem jest zmniejszenie lub odpadnięcie guzków.

Do najpopularniejszych niechirurgicznych metod leczenia hemoroidów zalicza się:

• Skleroterapia - polega na wstrzyknięciu w okolicę hemoroidu specjalnej substancji, która wywołuje martwicę żylaków.
• Gumkowanie (metoda Barrona) - ligatura żylaków odbytu polegająca na zakładaniu gumowych podwiązek u podstawy guzków.
• Krioterapia - zamrożenie guzka krwawniczego i wywołanie jego martwicy.

• Fotokoagulacja podczerwienią (IRC, infrared coagulation) - działanie na guzek energią cieplną. Promienie podczerwone przechodzą do warstwy podśluzowej hemoroidów, gdzie wywołują uszkodzenie tkanki i w efekcie odczyn zapalny.

• Laserowe usuwanie hemoroidów (LHP) - jedną z najnowocześniejszych i najmniej inwazyjnych metod leczenia hemoroidów jest laserowa hemoroidoplastyka (LHP). Zabieg ten wykorzystuje energię lasera diodowego do precyzyjnego obkurczenia i zamknięcia naczyń krwionośnych zasilających hemoroidy. Dzięki minimalnej inwazyjności, pacjenci doświadczają znacznie mniejszego bólu pooperacyjnego i szybszego powrotu do codziennych aktywności. Metoda LHP jest szczególnie polecana w leczeniu hemoroidów I i II stopnia.
• Zabiegi metodą RFITT (Radiofrequency Induced Thermotherapy) - to termiczna ablacja żył wywoływana prądem o częstotliwości fal radiowych. Przy leczeniu hemoroidów pierwszy zastosował ją dr Jiři Duben ze szpitala w Zlinie (wcześniej służyła usuwaniu żylaków kończyn dolnych), wykorzystując przy tym aparat Celon. Zabieg wykonuje się w krótkim znieczuleniu ogólnym, a termoablacja jest wywołana poprzez wprowadzenie do tkanki podśluzówkowej specjalnej elektrody.
• Hemoron - druga opcja leczenia prądem, polega na przyłożeniu w okolicę podstawy hemoroidu dwóch elektrod. Powoduje to zmniejszenie przepływu krwi w tętniczkach hemoroidalnych nawet o 80%. Zmniejszenie ukrwienia uzyskuje się poprzez obliterację (zamknięcie) naczyń hemoroidalnych za pomocą elektrody wkłutej do wnętrza hemoroidu. Ze względu na ewentualność przykrych doznań pacjenta podczas samego zabiegu, leczenie przeprowadza się w znieczuleniu dożylnym przy udziale anestezjologa. Czas zabiegu to około 20 minut.
• Doppler Guided Haemorrhoidal Artery Ligation (DGHAL) - coraz większą popularność zdobywa także nowoczesna japońska metoda podwiązywania tętnic hemoroidalnych. Została opracowana w 1995 roku przez japońskiego chirurga K. Morinagę, a obecnie wykonuje się ją w wielu krajach. Polega na odnajdywaniu naczyń tętniczych odżywiających guzki krwawnicze (przy pomocy sondy USG), co oznacza, że jest terapią usuwającą przyczynę, a nie tylko skutek choroby. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym i trwa 20–40 minut. Jest skuteczny przy wszystkich stopniach zaawansowania choroby, szczególnie sprawdza się przy krwawiących hemoroidach.

Chirurgiczne metody leczenia hemoroidów

Bardziej inwazyjne zabiegi chirurgiczne stosuje się jedynie w ok. 20% wszystkich przypadków, będących zazwyczaj zaawansowanymi stadiami choroby (III lub IV stopień). Do najbardziej znanych procedur należy metoda Milligana-Morgana (hemoroidektomia otwarta), polegająca na wycięciu guzka i podwiązaniu naczyń przyczyniających się do jego powstania. Zabieg wykonywany jest najczęściej w znieczuleniu podpajęczynówkowym, a pacjent musi liczyć się z koniecznością kilkudniowego pobytu w szpitalu.

Leczenie hemoroidów w Polsce i za granicą

Polscy proktolodzy są znani jako jedni z najlepszych specjalistów na świecie. Teresa Romanowska, prezes warszawskiego szpitala Solec, potwierdza, że placówka otrzymuje wiele zapytań o możliwość leczenia z zagranicy. Takich klinik jest dużo, a liczba leczących się w nich cudzoziemców wciąż rośnie. Polski rynek usług medycznych w dużym stopniu zawdzięcza to rządowemu programowi promocji, który skupia się na zainteresowaniu zabiegami w naszym kraju pacjentów z UE. Jak twierdzi Jerzy Kwieciński, projekt otwiera nowe możliwości w zakresie inwestycji w ochronę zdrowia. Oznacza to, że polskie kliniki będą poddawać się systematycznej modernizacji, by jakość ich usług była na najwyższym światowym poziomie, a to z kolei przyciągnie do nich kolejnych pacjentów z różnych krajów.

Nowe kierunki w leczeniu hemoroidów

Oprócz tradycyjnych i nowoczesnych metod leczenia hemoroidów, naukowcy i klinicyści stale poszukują nowych, jeszcze skuteczniejszych i mniej inwazyjnych rozwiązań.

Badania koncentrują się między innymi na:

• Terapii genowej - mającej na celu modyfikację ekspresji genów odpowiedzialnych za rozwój hemoroidów.
• Stosowaniu komórek macierzystych - w celu regeneracji uszkodzonych tkanek i przyspieszenia gojenia.
• Nowych technologiach obrazowania - umożliwiających jeszcze dokładniejszą lokalizację i ocenę hemoroidów.
• Lekach biologicznych - celowanych w konkretne czynniki zapalne i naczyniowe biorące udział w patogenezie hemoroidów.

Wprowadzenie tych innowacyjnych metod do praktyki klinicznej może w przyszłości znacząco poprawić jakość życia pacjentów cierpiących na hemoroidy.