Pierwsze zabiegi odsysania tłuszczu metodą liposukcji wykonywano już w latach 60. XX wieku, ale nowoczesną technikę opracował dopiero francuski lekarz Yves-Gerard Illouz w 1982 roku. W tym czasie nad metodami odsysania tłuszczu pracowano również w USA i do dziś rozwijane są różne techniki.
Liposukcja: czym jest i jak działa?
Popularne odsysanie tłuszczu to zabieg, który koncentruje się na rozbiciu, a następnie usunięciu podskórnej tkanki tłuszczowej, dzięki czemu można korygować wygląd poszczególnych części ciała. Dokonuje się tego za pomocą specjalnej plastikowej, wąskiej rurki, zwanej kaniulą, którą wprowadza się poprzez niewielkie nacięcie w obręb tkanki tłuszczowej.
Właśnie ze względu na tryb, w jakim pracuje kaniula, oraz ilość użytego podczas zabiegu płynu, stosuje się różne techniki odsysania tłuszczu.
Techniki liposukcji - różnorodność metod

Najbardziej rozpowszechnioną, standardową metodą jest liposukcja ssąca (Suction Assisted Liposuction – SAL), którą wykonuje się za pomocą kaniuli podłączonej do urządzenia wytwarzającego podciśnienie. Chirurg wykonuje ruchy plastikową rurką, którą rozbija tkanki tłuszczowe, zasysane następnie przez podciśnienie i odprowadzane na zewnątrz.
Inną techniką jest liposukcja wibracyjna (Power Assisted Liposuction – PAL), bardzo dobrze sprawdzająca się w przypadku zabiegów w okolicach pośladków i pleców. Chirurg używa tutaj szybko wibrującą kaniulę, która łatwiej rozbija tłuszcz niż w przypadku metody SAL.
Liposukcja wspomagana ultradźwiękami (Ultrasonic Assisted Liposuction – UAL) wykonywana jest w dwóch wariantach: przy wspomaganiu zewnętrznym ultradźwięków (eUAL) oraz wewnętrznym (iUAL). Wykorzystuje się tutaj urządzenie, które generuje ultradźwięki i przekształca energię elektryczną w wibracje, przesyłane do wierzchołka narzędzia. Ultradźwięki nie uszkadzają nerwów, naczyń krwionośnych i tkanki łącznej, co znacznie zmniejsza inwazyjność zabiegu.
Oprócz wymienionych wcześniej technik, coraz częściej wykonywana jest także liposukcja wspomagana laserem (Laser Assisted Liposuction – LAL). W tym przypadku kaniula zasysa tkankę tłuszczową, a laser odcina ją delikatnie, bez utraty krwi.
Nie można także zapominać o takich metodach jak vibroliposukcja (VL) oraz technika tumescencyjna, która polega na wprowadzeniu dużej ilości płynu pod skórę. Innowacyjna jest także liposukcja wodna Body Jet (Water-Jet Assisted Liposuction – WAL), gdzie wiązka wody spulchnia tkanki tłuszczowe, które są odsysane.
Liposukcja infradźwiękowa NIL (Nutation Infrasonic Liposculpture) - nazywana też liposukcją nutacyjną, polega na usuwaniu tkanki tłuszczowej za pomocą kaniuli, wykonującej ruchy w trzech płaszczyznach, co zwiększa precyzję zabiegu i minimalizuje ryzyko powstania nierówności w obrębie operowanych tkanek. Generowane w trakcie zabiegu infradźwięki dodatkowo zmniejszają bolesność zabiegu, sprawiając, że jest to wyjątkowo delikatna technika.
Obszary ciała poddawane liposukcji
Liposukcja pozwala na trwałe usunięcie komórek tłuszczowych z organizmu, jednak nie jest to zabieg służący do odchudzania. Jest zalecana do modelowania sylwetki w miejscach, z których ciężko jest usunąć tkankę tłuszczową przy pomocy diety i aktywności fizycznej. Najczęściej wykonuje się liposukcję brzucha, bioder, pośladków, karku i ud, ale możliwe jest modelowanie także innych obszarów ciała, takich jak ramiona, kolana, kostki czy nawet twarz.
Mężczyźni z problemem ginekomastii tłuszczowej mogą również skorzystać z tego zabiegu. Tzw. drugi podbródek i okrągłe policzki mogą być skorygowane dzięki zastosowaniu odpowiedniej techniki liposukcji, co pozwala na zachowanie naturalnego wyglądu twarzy.
Modelowanie ciała i przeszczep tkanki tłuszczowej

W języku angielskim zabieg liposukcji określany jest również jako „lipo-modelling” albo „lipo-sculpture”. Odsysanie tłuszczu nie jest bowiem metodą służącą odchudzaniu, a modelowaniu sylwetki. Usunięty tłuszcz można przeszczepiać w inne obszary ciała, aby nadać im większą objętość, co nazywane jest „fat grafting”. Pozwala to na powiększenie biustu, nadanie odpowiedniego kształtu pośladkom, wypełnianie blizn czy odmłodzenie skóry twarzy oraz wyszczuplenie jej (usuwanie tzw. „chomików”). Przeszczep autogennej tkanki tłuszczowej to doskonała metoda poprawy proporcji ciała, ponieważ transplantowane komórki pochodzą bezpośrednio od pacjenta, dzięki czemu ryzyko komplikacji jest minimalne.
Podczas zabiegu konieczne są jedynie niewielkie nacięcia skóry, przez które wprowadzana jest kaniula. Maksymalna objętość tłuszczu, którą można usunąć jednorazowo, to ok. 5-6 l. Większa ilość oznaczałaby wyższe ryzyko komplikacji i dolegliwości bólowe.
Warto zaznaczyć, że przeszczep tłuszczu nie zawsze jest możliwy do wykonania w każdym przypadku liposukcji. Przed decyzją o takim zabiegu, pacjent powinien skonsultować się z doświadczonym chirurgiem, aby omówić oczekiwane rezultaty i ewentualne ograniczenia.
Liposukcja czy zabieg nieinwazyjny?
Kliniki chirurgii plastycznej oferują różne metody liposukcji, które można dopasować do oczekiwań pacjenta. Skuteczność zabiegu w dużej mierze zależy od doświadczenia chirurga. Zabieg ten, mimo że nie jest metodą na odchudzanie, pozwala wielu pacjentom na uzyskanie wymarzonej sylwetki, co często wpływa pozytywnie na ich samoocenę.
Liposukcja, jako procedura inwazyjna, niesie ze sobą pewne ryzyko, dlatego ważne jest dokładne przeprowadzenie kwalifikacji do zabiegu przez doświadczonego lekarza. W zależności od rozległości zabiegu, może być on wykonany w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym.
Pacjenci mają do wyboru wiele metod modelowania sylwetki, co sprawia, że decyzja o wyborze konkretnej techniki może być trudna. Inwazyjność zabiegu jest jednym z ważnych kryteriów wyboru. Liposukcja, mimo że jest procedurą inwazyjną, daje możliwość precyzyjnego modelowania sylwetki. Z kolei nieinwazyjne zabiegi modelujące sylwetkę, takie jak te z użyciem specjalnych głowic, nie naruszają integralności tkanek.
Również czas rekonwalescencji po zabiegu jest istotnym czynnikiem. Po liposukcji może być konieczna krótka hospitalizacja i powrót do pełnej aktywności zawodowej po kilku dniach. Nieinwazyjne metody pozwalają na szybszy powrót do codziennych czynności, często już tego samego dnia.
Efekty obu typów zabiegów nie są widoczne od razu. W przypadku liposukcji obrzęk może opóźniać widoczność rezultatów, natomiast po nieinwazyjnych metodach proces redukcji tłuszczu jest stopniowy, co może utrudniać dokładne szacowanie ilości usuniętej tkanki tłuszczowej.
Zalety liposukcji

Podstawowe zalety liposukcji to:
- trwałe usunięcie nadmiaru komórek tłuszczowych,
- możliwość znacznego wyszczuplenia ciała,
- zadowalające efekty estetyczne,
- możliwość wykorzystania odessanego tłuszczu do transplantacji,
- niewielkie nacięcia i blizny,
- możliwość zastosowania w wielu rejonach ciała.
Podstawową zaletą zabiegowego usuwania tkanki tłuszczowej metodą liposukcji jest fakt, że procedura taka umożliwia trwałe pozbycie się nadmiaru komórek tłuszczowych.
Podczas zabiegu są one rozbijane, a następnie usuwane na zewnątrz organizmu. Istotne jest także to, że liposukcja jest zabiegiem, którego efekty są na ogół bardzo satysfakcjonujące dla pacjentów.
Odsysanie tłuszczu jest też stosunkowo mało obciążającym dla pacjenta zabiegiem – dotyczy to zwłaszcza nowoczesnych technik liposukcji, które charakteryzują się bardzo dobrymi efektami estetycznymi przy jednoczesnym obniżeniu inwazyjności procedury.
Liposukcja umożliwia modelowanie i wyszczuplanie praktycznie wszystkich rejonów ciała. Przy pomocy takich zabiegów możemy skutecznie wysmuklić talię i brzuch, ale też usunąć niechciany tłuszczyk ze wszystkich tych miejsc, które są szczególnie oporne na działanie diety i ćwiczeń.
Zabiegi liposukcji mają też zastosowanie w leczeniu ginekomastii tłuszczowej i gruczołowo-tłuszczowej u mężczyzn, pozwalając przywrócić klatce piersiowej odpowiedni wygląd.
Warto jednak pamiętać, że liposukcja nie jest alternatywą dla diety i ćwiczeń, a w przypadku osób ze znaczną otyłością jest wręcz niewskazana: specjaliści zalecają, by przed zabiegiem unormować masę ciała. Odsysanie tłuszczu to jedynie metoda modelowania sylwetki, która umożliwia poprawę proporcji tych partii ciała, z których tkanka tłuszczowa nie chce zniknąć mimo wprowadzenia zdrowych nawyków żywieniowych oraz regularnej aktywności fizycznej.
Rekonwalescencja po zabiegu
Rekonwalescencja po liposukcji jest różna w zależności od zastosowanej techniki oraz obszaru poddanego zabiegowi. Po tradycyjnej liposukcji ssącej (SAL) pacjenci mogą odczuwać bóle i obrzęki, które mogą utrzymywać się przez kilka tygodni. W przypadku mniej inwazyjnych metod, takich jak liposukcja ultradźwiękowa czy laserowa, czas powrotu do pełnej sprawności jest zazwyczaj krótszy, a dolegliwości pooperacyjne są mniejsze.
Zaleca się noszenie odzieży uciskowej, co pomaga w redukcji obrzęków i przyspiesza proces gojenia.
Kwalifikacja do zabiegu

Proces kwalifikacji do zabiegu liposukcji jest kluczowy dla bezpieczeństwa pacjenta. Obejmuje on szczegółowy wywiad medyczny oraz ocenę stanu zdrowia przez doświadczonego chirurga. Podczas konsultacji pacjent powinien poinformować lekarza o wszelkich schorzeniach, alergiach oraz przyjmowanych lekach. Istotne jest również omówienie oczekiwań dotyczących efektów zabiegu i zrozumienie potencjalnych ryzyk i ograniczeń.
Przeciwwskazania do liposukcji
Liposukcja nie jest odpowiednia dla wszystkich. Istnieją pewne przeciwwskazania zdrowotne, które mogą dyskwalifikować pacjenta z zabiegu. Do najczęstszych należą:
- problemy z krzepliwością krwi,
- choroby serca,
- cukrzyca,
- ciężka otyłość,
- nieuregulowana nadciśnienie.
Bezpieczeństwo zabiegu
Bezpieczeństwo pacjenta podczas liposukcji jest priorytetem. Ważne jest, aby zabieg był przeprowadzany przez wykwalifikowanego specjalistę w odpowiednio wyposażonym ośrodku medycznym. Przestrzeganie standardów higieny, odpowiednie przygotowanie pacjenta oraz monitorowanie stanu zdrowia podczas i po zabiegu są kluczowe dla minimalizacji ryzyka powikłań.
Źródła:
- Elisa Bellini, Michele P Grieco, Edoardo Raposio, "A journey through liposuction and liposculture: Review", Annals of medicine and surgery, 24, 53-60, 2017
- John Millard, "49 Body Sculpting in the Normal-Weight Patient Using Both Lipoaspiration and Simultaneous Augmentation with Fat Grafts: Four-Dimensional High-Definition Liposculpture", Encyclopedia of Aesthetic Rejuvenation Through Volume Enhancement, 2014
- Matthew J. Bartow, Blake S. Raggio, "Liposuction" (www.ncbi.nlm.nih.gov), 2023
- Charles Chalekson, "Liposuction Techniques", Medscape, 2023